Nowe spojrzenie na narzędzia wykorzystywane do obróbki metalu w epoce brązu
Wykonane z miedzi narzędzia metalowe są często uważane za reprezentatywne przykłady narzędzi wykorzystywanych przez metalurgów w epoce brązu. Jednak większość narzędzi do obróbki metali zachowanych z tego okresu jest wykonana z kamienia. Okoliczności, w jakich zostały one odkryte (często w osadach lub warsztatach), mogą zapewnić istotne kontekstowe informacje na temat ich wykorzystania. Głównym celem projektu HARDROCK (Between a rock and a hard place: Context, function and choice of early metalworking tools on Europe’s Atlantic façade) było lepsze zrozumienie technologicznych i społecznych aspektów początków obróbki metali w Europie zachodniej. Badania skupiały się na zestawie narzędzi wykorzystywanym przez pierwszych metalurgów przy uwzględnieniu informacji dotyczących fizycznej i kontekstowej charakterystyki narzędzi. Zespół naukowców badał wszystkie dostępne informacje dotyczące zarówno narzędzi z metalu, jak i z kamienia, a także analizował występujące pomiędzy nimi powiązania funkcjonalne. Zespół zgromadził pełny korpus narzędzi do obróbki metalu z obszaru badań obejmującego Wyspy Brytyjskie, wybrzeże atlantyckie Francji oraz Półwysep Iberyjski. Zespół projektu HARDROCK badał materiały z największych kolekcji muzealnych w Wielkiej Brytanii oraz Irlandii, a także inne istotne kolekcje z Hiszpanii, Portugalii i Francji. Zespół przeprowadził również analizę zbiorów bibliograficznych pod kątem porównań etnoarcheologicznych, w szczególności publikacji z Afryki oraz Ameryki. Projekt trwał 2 lata — w tym czasie jego zespół odwiedził 30 muzeów i kolekcji oraz zidentyfikował i zbadał ponad 500 narzędzi. Stanowi to największy korpus tego typu obiektów w Europie. Wyniki badań podkreśliły różnice pomiędzy narzędziami z kamienia używanymi przez złotników i kowali. Co ważne, badanie wykazało również wyraźne preferencje w zakresie wyboru określonych kategorii narzędzi oraz surowców do wytwarzania narzędzi w różnych częściach obszaru badań. Prace prowadzone w ramach projektu oraz jego wyniki zapewniły dodatkową wiedzę na temat technik obróbki metalu w przeszłości. To i przyszłe ponowne badania mogą dostarczyć istotnych informacji na temat organizacji procesów produkcyjnych, a także na temat pozycji rzemieślników w dawnym społeczeństwie.
