Przeciwdziałanie problemowi wysuszania terenów
Tereny suche stanowią 40% powierzchni lądowej Ziemi i zamieszkuje je 30% populacji – w większości ludzie ubodzy i marginalizowani. Takie obszary są szczególnie podatne na zmiany klimatyczne i społeczne, chociaż istnieją już narzędzia mające na celu zapobieganie takim skutkom. W ramach finansowanego ze środków UE projektu S4S (Science for society solutions (S4S): Bringing translational science for drylands Earth and environmental sciences into the mainstream) szukano sposobów na zwiększenie wpływu badań nauk o Ziemi i środowisku na społeczeństwo. Koncepcja obejmowała zwiększenie zaangażowania zainteresowanych podmiotów. Badania polegały na identyfikacji i przedstawieniu przyczyn, dla których konwencjonalne podejście do rozpowszechniania nauki przynosi słabe efekty. Dla kontrastu, zespół zbadał również powody skuteczności programów opartych na zaangażowaniu. Badacze ocenili aktualny stan technologii. Okazało się, że zaangażowanie zainteresowanych podmiotów prowadzi do zwiększenia znaczenia, zaangażowania i podejmowania decyzji, podczas gdy innego rodzaju metody zazwyczaj nie są skuteczne. Proces oceniania został poszerzony o identyfikację koncepcji i narzędzi do skutecznego przekazywania wiedzy. W rezultacie zespół powołał ekspertów w dziedzinie badań partycypacyjnych i zaangażował zainteresowane podmioty w celu szerzenia nauki wśród społeczeństwa. Eksperci brali udział w tworzeniu internetowej strony wiki: „narzędzia do nauki uczestniczącej”. W tworzeniu wiki oraz budowaniu sieci naukowców i praktyków pomagały serie warsztatów, sesji szkoleniowych i wydarzeń upowszechniających naukę. Sieć przyczyniła się do rozwoju serwisu wiki i do procesu oceny propozycji wartości dla klientów jako narzędzia wspierającego planowanie biznesowe. Wydarzenia organizowane w ramach projektu pomogły dotrzeć do około 300 osób, które zaangażowały się w badania partycypacyjne i ponad 900 naukowców zajmujących się tematem środowiska. Projekt S4S poprawił widoczność procesów zaangażowania zainteresowanych podmiotów w tej dziedzinie. Zespół pokazał małym i średnim przedsiębiorstwom, w jaki sposób te same metody można wykorzystać do przyspieszenia rozwoju firmy na początku działalności, jednocześnie wpływając także na globalną politykę ONZ Taka współpraca miała również wpływ na dalszy rozwój strony wiki i publikację wzajemnie weryfikowanych treści. Duża potrzeba stworzenia bardziej skutecznych metod upowszechniania nauki doprowadziła do rozmów na temat kontynuacji projektu. Rekomendacje będące wynikiem projektu S4S mogą pomóc naukowcom w kontaktach z osobami zamieszkującymi tereny dotknięte pustynnieniem, co wpłynie na bardziej skuteczną walkę z tymi zmianami.
Słowa kluczowe
Teren suchy, rozpowszechnianie nauki, pustynnienie, Ziemia, S4S, nauki o środowisku
