Zrozumienie przeszłości miast krokiem ku ich lepszej przyszłości
Pierwsze w Europie miasta powstawały w środkowych Włoszech w okresie od XI/X do V wieku przed naszą erą – pomiędzy późną epoką brązu a końcem epoki archaicznej. W poprzednim badaniu udało się określić z dużą dozą pewności chronologię poszczególnych etapów tego procesu urbanizacji. Celem projektu PAST-PEOPLE-NETS (Connected pasts and people: Identities and complex polities in middle Tyrrhenian Italy) było znalezienie odpowiedzi na pytania dotyczące sposobu i przyczyn powstawania miast oraz podboju Etrusków przez Rzymian. Jak dotąd te dwie kultury były rozpatrywane jako całość, a nie odrębne byty, a badacze skupiali się na interakcjach społecznych, kulturowych i handlowych. W pierwszej kolejności przeanalizowano powiązania geograficzne oraz lądowe i morskie szlaki handlowe. Badania historyczne Etrurii i Lacjum wykazały szereg podobieństw i różnic między tymi dwoma regionami. Przykładowo rzymski system komunikacyjny był bardziej sprawny i odporny na zagrożenia. Dodatkowo, mimo że Etruria była większa, przyjęty tam kooperacyjny ustrój zapobiegał zdominowaniu jednego miasta przez inne, podczas gdy dominujące polityki militarne Lacjum sprzyjały rywalizacji wśród miast. Wyniki projektu pomogą zrozumieć sposób działania tych dwóch ustrojów oraz wyjaśnić przyczyny ostatecznego zdominowania Etrurii przez Rzym i Lacjum. W ramach drugiej analizy, skoncentrowanej na powiązaniach handlowych i kulturowych, zbadano zabytki i eksponaty pochodzące z regionu środkowych Włoch, co dostarczyło ważnych informacji o obiegu różnych przedmiotów. Uczestnicy projektu PAST-PEOPLE-NETS przyjrzeli się również powiązaniom społecznym oraz dekoracjom na wyrobach ceramicznych z okresu willanowiańskiego, jak również nazwom miast i nazwiskom rodowym umieszczonym na inskrypcjach z okresu archaicznego i czasów Republiki Rzymskiej. Wraz z postępującą globalizacją zarówno badania, jak i międzynarodowe polityki coraz bardziej skupiają się na sieciach miast i aglomeracjach. Analizując w ramach projektu PAST-PEOPLE-NETS powiązania pomiędzy różnymi osadami istniejącymi w środkowych Włoszech we wczesnej epoce żelaza, przyjęto podobne podejście strukturalne. Uzyskane wyniki i odkrycia pozwolą lepiej zrozumieć współczesną tożsamość oraz relacje kulturowe i układ sił pierwszych europejskich miast.
Słowa kluczowe
Złożony ustrój, tożsamości, społeczeństwo zorganizowane, Włochy Środkowe, PAST-PEOPLE-NETS
