Nauka w walce z graffiti
Europa może pochwalić się imponującym dziedzictwem architektonicznym. Czasem budynki te są celem wandali, którzy oszpecają fasady, malując graffiti, a czasem są niszczone przez zabrudzenia i zanieczyszczenia powietrza. W ramach finansowanego przez UE projektu CLEANING HERITAGE (Real long-term working conditions of anti-graffiti and self-cleaning coatings for their implementation in the protection of the European cultural heritage) przeprowadzono badania w celu określenia skuteczności powłok ochronnych i/lub zapobiegawczych na zabytkowych budynkach. Usuwanie graffiti i zabrudzeń jest czasem kosztowne i może być szkodliwe dla zniszczonych przez warunki atmosferyczne, porowatych elewacji. Zespół analizował porowatość materiałów budowlanych poprzez opracowanie i testowanie powłoki samoczyszczącej oraz trzech powłok zabezpieczających przed graffiti dla betonu, wapienia, piaskowca i granitu. W ciągu dwóch lat zespół projektowy zbadał wpływ i działanie tych powłok. Przeprowadził testy dotyczące samoczynnego oczyszczania w warunkach zewnętrznych i poddał materiały przyspieszonemu starzeniu w komorze UVB. Wyniki pokazały, że powłoki zabezpieczające przed graffiti były skuteczne, ale z czasem utraciły swoją przyczepność. Z drugiej strony, czyszczenie wodą pod ciśnieniem usuwa warstwę ochronną i zwiększa szorstkość powierzchni, co ułatwia ponowne przylgnięcie graffiti. Stwierdzono, że wyniki testu zależą od rodzaju podłoża. Powłoki samoczyszczące spełniają swoją rolę w przypadku nałożenia na beton, piaskowiec i wapień, ale mogą rozjaśniać powierzchnie. Każda badana powłoka jest skuteczna do pewnego stopnia. Należy pamiętać, że w pewnych przypadkach czyszczenie miękką szczoteczką i detergentem jest lepsze, niż natryskiwanie wodą pod ciśnieniem. Naukowcy uczestniczący w projekcie zalecili dalsze badania dotyczące zgodności, skuteczności i trwałości wielu produktów dostępnych na rynku. Wiedza zdobyta dzięki projektowi CLEANING HERITAGE pomoże w opracowaniu środków zapobiegawczych mających na celu rozwiązanie problemów związanych ze stosowaniem powłok samoczyszczących i zabezpieczających przed graffiti. Wyniki projektu przedstawiono na kilku europejskich konferencjach i w kilku publikacjach. Dzięki nim będzie można stworzyć lepsze produkty, które będą skuteczniej chronić nasze zabytki przed zabrudzeniami i graffiti.
Słowa kluczowe
Graffiti, zabytki, architektura, CLEANING HERITAGE, powłoki samoczyszczące
