Skuteczne wdrażanie praw
W ramach finansowanego przez UE projektu TUDISMO (Trade unions, discrimination and legal mobilization: Making rights effective) przeprowadzono międzynarodową i międzysektorową analizę porównawczą mobilizacji prawnej prowadzonej przez związki zawodowe w celu zwalczania dyskryminacji we Francji i w Wielkiej Brytanii od 1970 do 2016 roku. W badaniach użyto różnych metod jakościowych, które obejmowały pośrednie źródła informacji, źródła dokumentalne i wywiady semistrukturalne. Wykorzystano materiał empiryczny w celu uwzględnienia potencjału i pułapek w zakresie zatrudnienia i wdrażania prawa dotyczącego przeciwdziałania dyskryminacji w obu krajach. Dowody wykazały, że roszczenia popierane przez związki zawodowe są powszechne, a ich liczba znacznie wzrosła w obu krajach. Naukowcy stwierdzili również, że zbiorowe postępowania sądowe, w tym prowadzone przez sądy europejskie, wciąż stanowią bardzo nietypowy repertuar działań związków zawodowych. Jedna z przyczyn tego zjawiska może być związana faktem, iż związkowcy mają trudności z wykorzystaniem koncepcji prawnych, a zwłaszcza w zakresie prawa europejskiego, w celu zaskarżenia dyskryminujących praktyk dotyczących zatrudnienia. Relacje władzy w miejscu pracy mają wpływ na kształt mobilizacji praw związkowych. Niechęć związków zawodowych do sporów sądowych związana jest z obawą, że spory sądowe mogą zwiększyć brak elastyczności pracodawców lub zmusić ich do dokonania cięć na rynku pracy i usług. To odzwierciedla również trudności, z którymi borykają się związki podczas reprezentowania konkurencyjnych (związanych z płcią) interesów ich zróżnicowanych członków. Naukowcy twierdzą, że organizacyjne reakcje na normy prawne należy rozumieć w szerszym kontekście dynamiki stosunków pracy. Wyniki pokazują znaczną różnicę między tymi dwoma badanymi krajami. Francja zachęca do propagowania kultury dialogu społecznego. Pracodawcy mają więc motywację do oficjalnego angażowania się w związki zawodowe w celu wdrożenia i ustanawiania norm prawnych i zasad dotyczących negocjacji zbiorowych w miejscu pracy. Jednakże w Wielkiej Brytanii jednak związki zawodowe są mało skuteczne, jeśli chodzi o proces tworzenia polityk. Obydwa przykłady wskazują na to, jak mobilizacja prawna może walczyć z ustalonymi przekonaniami dotyczącymi pracy, związków zawodowych i płci. Ustalenia zespołu uczestniczącego w projekcie TURISMO mogą wnieść wkład w akademickie i publiczne dyskusje polityczne dotyczące wpływu i znaczenia przepisów prawnych w określonych warunkach.
Słowa kluczowe
Związki zawodowe, dyskryminacja, TUDISMO, zatrudnienie, mobilizacja prawna
