Autobus przyszłości
Szacuje się, że w 2050 roku dwie trzecie ludności świata będzie zamieszkiwało miasta. W związku z tym jednym z najważniejszych priorytetów stało się poszukiwanie sposobów na poprawę mobilności tych ludzi. Badania dowodzą, że najbardziej wydajnym sposobem przemieszczania się po gęsto zaludnionych obszarach pod względem wykorzystania przestrzeni miejskiej i energii jest transport publiczny. Finansowany przez UE projekt EBSF_2 realizowany w ramach programu „Horyzont 2020” jest koordynowany przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Transportu Publicznego (UITP). W ramach inicjatywy opierającej się na osiągnięciach prac poprzedniego projektu EBSF 42 interesariuszy z całej Europy połączyło swoje siły w celu poprawy wydajności i niezawodności transportu autobusowego w miastach, a także zwiększanie popularności autobusów wśród mieszkańców. Naukowcy i podmioty działające w sektorze autobusowym wspólnie dokonali oceny możliwości zastosowania szeregu innowacyjnych technologii na podstawie ponad 200 pojazdów eksploatowanych w ramach dwunastu europejskich sieci autobusowych. „Wytypowaliśmy sześć obszarów badawczych oferujących największy potencjał w zakresie wprowadzenia przełomowych zmian w transporcie autobusowym, a następnie przeanalizowaliśmy wymagania dotyczące pojazdów, infrastruktury i eksploatacji, biorąc także pod uwagę potrzeby pasażerów, przewoźników, kierowców i producentów”, stwierdził koordynator projektu Michele Tozzi. Większa wydajność energetyczna Konsorcjum powstałe w ramach projektu z powodzeniem przeprowadziło testy technologii systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji w autobusach elektrycznych, które zmniejszają zapotrzebowanie na energię o około 15 – 60% w zależności od warunków atmosferycznych i eksploatacyjnych. „Przetestowaliśmy kilka zaawansowanych rozwiązań pozwalających na zwiększenie wydajności energetycznej poszczególnych podzespołów w autobusach i potwierdziliśmy ich skuteczność, przede wszystkim w rzeczywistych warunkach eksploatacji. Najbardziej skuteczne rozwiązania zostaną wkrótce wprowadzone do produkcji”, wyjaśnia Tozzi. W ramach projektu zbadano również korzyści płynące z ekologicznej jazdy – sposobu jazdy, który kładzie nacisk na obniżenie zużycia paliwa, a także wygodę jazdy i bezpieczeństwo autobusów z silnikami wysokoprężnymi, hybrydowymi i elektrycznymi. W Barcelonie ponad 80% kierowców autobusów stwierdziło, że nowy, ekologiczny system wspomagania kierowców pomógł w znaczącym zminimalizowaniu liczby nagłych startów i zatrzymań. Ich ogólna liczba spadła do poziomu wynoszącego poniżej 50% od czasu wdrożenia projektu pilotażowego. W oparciu o obszerny przegląd literatury i analizę wyników projektu EBSF_2 w zakresie różnych ekologicznych systemów wspomagania kierowców opracowano również wytyczne dotyczące projektowania interfejsów człowiek-maszyna wspomagających kierowców w jeździe ekologicznej. Rozwiązania informatyczne Prototypowe rozwiązania opracowane w ramach projektu służyły również testowaniu nowych algorytmów i narzędzi związanych z konserwacją zapobiegawczą (wśród których znalazły się między innymi nowe filtry i czujniki jakości oleju silnikowego), procedur autonomicznego parkowania, a także otwartych, znormalizowanych protokołów IT dla systemów telediagnostycznych umożliwiających zdalne monitorowanie zróżnicowanych flot pojazdów. „Innowacyjne procedury konserwacji połączone ze znormalizowaną architekturą systemów IT mogą doprowadzić do poprawy dostępności i dokładności danych. Pozwoli to na zmniejszenie kosztów obsługi technicznej i liczby awarii, a także wydłużenie żywotności podzespołów autobusów i oleju silnikowego”, stwierdza Tozzi. W Londynie w ramach projektu EBSF_2 przetestowano ponadto wdrożenie i obsługę pokładowych urządzeń autobusowych dostarczanych przez wielu dostawców w istniejącej flocie autobusowej, przekazujących dane do jednego rozwiązania typu back-office. Otwarte interfejsy pozwoliły na relatywnie tanie zapewnienie kompatybilności z różnymi zautomatyzowanymi systemami lokalizacji pojazdów i systemami kontroli usług back-office. 1 marca 2018 roku londyński projekt demonstracyjny EBSF_2 zdobył nagrodę Most Innovative Transport Project Award dla najbardziej innowacyjnego projektu związanego z transportem publicznym. Jak uważa Tozzi: „Wiedza zdobyta w wyniku wdrożeń technicznych przeprowadzonych w ramach projektu EBSF_2 została udostępniona grupom normalizacyjnym w celu wspomagania wdrażania norm dla pokładowych systemów informatycznych typu »plug-and-play« na potrzeby transportu publicznego”. Symulacje pojazdów W ramach projektu partnerzy wykorzystali również symulacje wewnętrznych układów pojazdów w celu poprawy płynności ruchu pasażerów i dostępności dla osób o ograniczonej mobilności. Wyniki symulacji i testów eksploatacyjnych wykazały, że wprowadzenie na szeroką skalę autobusów elektrycznych do flot może mieć duży wpływ na wygodę, bezpieczeństwo i dostępność transportu publicznego dla wszystkich pasażerów. Ciche i bezemisyjne autobusy elektryczne oferują nowe możliwości integracji transportu publicznego w środowisku miejskim poprzez ujednolicenie układu wewnętrznego pojazdów i konstrukcji przystanków autobusowych. W szwedzkim Göteborgu partnerzy projektu zademonstrowali możliwość realizacji i potencjał przystanku autobusowego zbudowanego w przytulnym wnętrzu budynku, który zapewnia ochronę przed złą pogodą i oferuje przytulny wygląd. Dzięki takiemu rozwiązaniu obiekty takie jak biblioteka, szpital czy centrum handlowe będą mogły w przyszłości pełnić rolę przystanków autobusowych. Projekt EBSF_2 z powodzeniem połączył prace badawcze z prototypami opartymi na nowatorskich technologiach w celu opracowania inteligentnych, opłacalnych, energooszczędnych i zorientowanych na potrzeby użytkowników systemów na potrzeby transportu autobusowego, które umożliwią poprawę mobilności w miastach Europy. „Projekt odpowiada na zapotrzebowanie na ekologiczne i bardziej wydajne autobusy poprzez sprawdzenie w praktyce nowatorskich rozwiązań technologicznych, a także opracowanie koncepcji, wytycznych i standardów, które należy uwzględnić w przetargach dotyczących modernizacji floty autobusowej”, podsumowuje Tozzi.
Słowa kluczowe
EBSF_2, autobus, transport publiczny, flota, prototyp, system IT
