„Połączone życia” i ich wpływ na nasze zdrowie
Nie można zaprzeczyć, że decyzja o założeniu rodziny, a także o tym, z kim to zrobimy, ma ogromny wpływ na nasze życie. Najbliżsi często wpływają na nas i zmieniają nas, co, jak się okazuje, może także wpływać na nasze zdrowie. Jest to proces, który jest bardzo dobrze znany prof. Emily Grundy, dyrektorce Instytutu Badań Społeczno-Ekonomicznych na Uniwersytecie w Essex: od momentu, gdy pięć lat temu dołączyła do projektu FAMHEALTH, prowadzi ona badania nad wpływem sytuacji rodzinnej na zdrowie i samopoczucie w późnej dorosłości. Zespół prof. Grundy wykorzystał szereg obszernych zbiorów danych oraz zastosował zaawansowane metody statystyczne do znalezienia zależności pomiędzy ważnymi zmianami w życiu a ich wpływem na zdrowie. Badacze porównywali rodzeństwo, kraje i okresy czasu, dzięki czemu doszli do bardzo ważnych i często zaskakujących wniosków. „Wiedzieliśmy, że posiadanie dziecka w młodym wieku, wychowywanie dziecka samemu, częste porody, duża rodzina i wydarzenia takie jak rozwód są bardzo stresujące, zwłaszcza w przypadku trudnej sytuacji materialnej. Nawet jeśli dzieci są już dorosłe, mogą nadal być powodem do zmartwień, mogą też zapewniać wsparcie”, wyjaśnia. „Ale nasze badania pozwoliły nam pójść dalej. Na przykład dowiedzieliśmy się, że jakość życia starszych rodziców pogarszała się, jeśli ich dorosłe dziecko stało się bezrobotne. Z kolei jakość ich życia poprawiała się, gdy ich dziecko wzięło ślub”. Jak pokazują wyniki projektu FAMHEALTH, niekorzystna sytuacja w dzieciństwie zwiększa prawdopodobieństwo zostania rodzicem w młodym wieku, a to jest kojarzone – przynajmniej w Europie Zachodniej – z gorszym zdrowiem i mniejszymi szansami na rozwój kariery. W krajach Europy Wschodniej sytuacja wygląda jednak inaczej, co może być spowodowane tym, że byłe reżimy socjalistyczne zachęcały kobiety do podejmowania pracy i oferowały duże wsparcie dla rodzin z dziećmi. Co ciekawe, dodaje, „brak dziecka lub partnera był częściej kojarzony z większym ryzykiem depresji u osób starszych w krajach Europy Wschodniej niż w Zachodniej. Wynika to najprawdopodobniej z tego, że obecnie wsparcie ze strony dorosłych dzieci jest dużo ważniejsze ze względu na brak udzielanego kiedyś wsparcia ze strony państwa”. Znaleziono też różnice pomiędzy krajami północnymi a resztą Europy. „W Europie Wschodniej i Południowej starsze wdowy były szczęśliwsze, gdy mieszkały z dzieckiem, niż gdy mieszkały same, podczas gdy w Europie Północnej mieszkanie z dzieckiem było kojarzone z byciem mniej szczęśliwym. Podobnie jakość życia rodziców w wieku średnim w krajach nordyckich pogarszała się, gdy ich dorosłe dziecko wprowadzało się z powrotem do domu, ale nie odnotowano tego w innych regionach europejskich”, stwierdza prof. Grundy. Innym istotnym odkryciem związanym ze zdrowiem był fakt, że w Norwegii nieżonaci mężczyźni, a zwłaszcza tacy, którzy nigdy nie byli żonaci, znacznie rzadziej niż żonaci brali lekarstwa zmniejszające ryzyko chorób serca i wylewu. Według prof. Grundy może to być jeden z powodów ich zwiększonego ryzyka zgonu z tych powodów w porównaniu do mężczyzn żonatych. Podsumowując, prof. Grundy ma nadzieję, że wyniki projektu FAMHEALTH pomogą decydentom zrozumieć, że coraz częściej „połączone życia” oznaczają, że coś, co przytrafia się rodzicom, ma wpływ na ich dzieci i odwrotnie. Ponadto ma ona nadzieję, że wyniki projektu dotyczące skumulowanych stresów związanych z wychowywaniem dzieci przyczynią się do udzielania większego wsparcia rodzinom, co z kolei przyniesie wszystkim długoterminowe korzyści zdrowotne.
Słowa kluczowe
FAMHEALTH, sytuacja rodzinna, zdrowie, dzieciństwo
