Unijny projekt bada możliwości nanotechnologii w celu rozwiązania odwiecznego problemu nękającego statki morskie
Uczestnicy projektu finansowanego przez Unię Europejską otwierają nowe możliwości, podejmując próbę opracowania powłoki zawierającej nanocząstki, które mogłyby zapobiegać przyleganiu mikroorganizmów do kadłubów statków morskich. Przylegające do powierzchni statków organizmy, takie jak bakterie, pąkle i glony, są już od czasów fenickich kosztownym problemem dla statków. Według niektórych szacunków obrastanie powierzchni materiałów przez te organizmy powoduje, że statki spalają o 40 procent więcej paliwa, co dla firm oznacza roczny koszt w wysokości ponad 5 milionów euro i wiąże się z nieobliczalnymi kosztami dla środowiska. W ostatnim okresie radzono sobie z tym problemem za pomocą przeciwporostowych farb zawierających biocydy. Jednak stosowanie niektórych biocydów, takich jak miedź i tributylocyna (TBT) stało się sprzeczne z przepisami środowiskowymi UE, które są coraz bardziej surowe i w których jest coraz więcej zakazów. Pomimo dziesiątek lat badań naukowcy nie są w stanie zaproponować sektorowi morskiemu idealnego technologicznego rozwiązania problemu. Oczywiście w przeszłości pojawiały się pewne rozwiązania, jednak każde z nich obciążone było jakimiś problemami. Uczestnicy projektu AMBIO finansowanego przez UE poszukują możliwości wykorzystania ogromnego potencjału nanotechnologii do zaprojektowania powierzchni lub powłok, które mogłyby ograniczyć skutki porastania przez organizmy, byłyby niegroźne dla środowiska i pomogłyby w zachowaniu przez Europę konkurencyjności w tym sektorze przemysłu. - Większość sprzedawanych dziś powłok przeciwporostowych zawiera biocydy, my jednak patrzymy w przyszłość i dlatego kierujemy badania w ramach projektu AMBIO w stronę środków ograniczania porastania, które nie bazują na biocydach i które są niegroźne dla środowiska - wyjaśnia profesor James Callow, koordynator projektu z Uniwersytetu w Birmingham w Wielkiej Brytanii. - Cechą charakterystyczną projektu jest to, że zamierzamy w pełni wykorzystać nowe możliwości manipulowania molekułami w celu opracowania "inteligentnych" powierzchni o właściwościach przeciwporostowych - dodał. Zbliżający się do końca pierwszego etapu wielodyscyplinarny projekt AMBIO, w którym biorą udział biolodzy, chemicy, materiałoznawcy, projektanci powłok i użytkownicy, może okazać się przełomowy. - Udowodniono, że pewna liczba różnych projektów, w których przyjęto zasady nanotechnologii, ma wartość pod względem zapobiegania przyleganiu morskich organizmów porastających lub pod względem zmniejszania porastania - powiedział profesor Callow. W jednej z tych nowatorskich powłok wykorzystano nanorurki węglowe: długie i wąskie cylindryczne rurki węglowe o niezwykłych właściwościach fizycznych i mechanicznych, które mogłyby odegrać zasadniczą rolę w opracowaniu nowych rodzajów powłok. Te pierwsze przełomowe osiągnięcia zostały właśnie ujawnione podczas spotkania interesariuszy zorganizowanego w Niemczech przez konsorcjum AMBIO. - Jak dotąd nanorurki węglowe opracowane w ramach projektu są bardzo obiecujące, ponieważ tworzą one mocny związek z podłożem powłoki, którego bazą są polimery silikonowe. Zespół projektowy ma dowód na to, że w skali laboratoryjnej nanorurki otoczone silikonem z podłoża nie odrywają się i nie przedostają się do wody - wyjaśnił profesor Callow. W najbliższych miesiącach rozpocznie się drugi etap projektu, w którym najbardziej obiecujące z testowanych materiałów powierzchniowych zostaną wybrane do przeniesienia na skalę przemysłową i przekształcenia w możliwe do zastosowania powłoki. Następnie, jako potencjalne prototypy zostaną one poddane ocenie na drodze ilościowych i porównawczych prób w rzeczywistych warunkach. Próby przeprowadzane będą przez partnerów przemysłowych w projekcie, którzy chcą dowiedzieć się, czy rozwiązania są odpowiednie do ich zastosowań, obejmujących statki morskie, jachty, sprzęt do upraw wodnych i wymienniki ciepła. - AMBIO to tylko jeden z projektów, w których wykorzystuje się nowatorskie nanotechnologie w celu wprowadzenia zmian w zakresie działań badawczo-rozwojowych istotnych dla sektora przedsiębiorstw handlowych - powiedział Francis Massin, dyrektor zarządzający firmy Nanocyl, która jest jednym z partnerów prywatnych w projekcie. - Oczywiste jest, że nanotechnologia w przyszłości radykalnie zmieni świat biznesu - dodał.
Kraje
Zjednoczone Królestwo