European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS

Article Category

Zawartość zarchiwizowana w dniu 2023-03-02

Article available in the following languages:

Parlament Europejski wzywa Komisję do wprowadzenia zakazu klonowania zwierząt w celu produkcji żywności

W dniu 3 września Parlament Europejski przyjął rezolucję, w której wzywa do wprowadzenia zakazu klonowania zwierząt w celu produkcji żywności, a także do nałożenia embarga na import klonowanych zwierząt, produktów z takich zwierząt i ich potomstwa. Głównym powodem były obawy o...

W dniu 3 września Parlament Europejski przyjął rezolucję, w której wzywa do wprowadzenia zakazu klonowania zwierząt w celu produkcji żywności, a także do nałożenia embarga na import klonowanych zwierząt, produktów z takich zwierząt i ich potomstwa. Głównym powodem były obawy o zagrożenia dla dobrostanu zwierząt, różnorodności genetycznej, zaufania konsumenta oraz wizerunku i istoty europejskiego modelu rolnictwa. Klonowanie zwierząt odbywa się zazwyczaj w drodze transferu jądra z komórki somatycznej (SCNT). Proces ten polega na wprowadzeniu genów zwierzęcia-dawcy do komórki jajowej, z której usunięto jądro. Komórka jajowa przekształca się w embrion, który zostaje umieszczony w organizmie matki zastępczej. Sklonowane techniką SCNT bydło i trzoda wydają się nie różnić od zwykłych zwierząt. Jeżeli jednak na etapie reprogramowania genetycznego nastąpił błąd, u klonów pojawiają się groźne efekty niepożądane i anomalie rozwojowe. Zwolennicy klonowania zwierząt liczą, że dzięki niemu uda się uzyskać zwierzęta gospodarskie cechujące się wysoką jakością, produktywnością i odpornością na choroby, pozwalającą m.in. zredukować zapotrzebowanie na antybiotyki. Jeżeli jakieś zwierzę wykazuje wrodzoną odporność na gąbczastą encefalopatię bydła (BSE), klonując je można przyczynić się do wyeliminowania choroby z całego stada. Decyzję o odrzuceniu klonowania na potrzeby produkcji żywności podjęto po rozważeniu powyższych korzyści w świetle wątpliwości natury etycznej, w szczególności wpływu na dobrostan zwierząt. Ponieważ Wspólnota Europejska i państwa członkowskie zobowiązane są do "pełnego uwzględniania wymogów związanych z dobrostanem zwierząt przy określaniu i wdrażaniu polityki rolnej oraz polityki badań naukowych", Europejskiemu Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zlecono opracowanie obszernego studium wpływu klonowania na dobrostan zwierząt. O przedstawienie opinii zwrócono się także do Europejskiej Grupy ds. Etyki w Nauce i Nowych Technologiach (EGE). W swym studium EFSA stwierdził, że "że zdrowie i dobrostan znaczącego odsetka klonowanych zwierząt są naruszone, często poważnie i nieodwracalnie". Ustalono, że przypadki chorób i śmierci we wczesnym okresie życia (z powodu niewydolności układu krążenia, niedoboru odporności, niewydolności wątroby, zaburzeń oddychania oraz anomalii nerek i anomalii w obrębie narządu ruchu) występują znacznie częściej u zwierząt klonowanych niż u zwierząt rozmnażanych płciowo. Zauważono także nieproporcjonalnie częstsze przypadki poronień i powikłań ciążowych u zastępczych matek klonów. EGE stwierdziła natomiast, że klonowanie zwierząt do celów produkcji żywności nie jest uzasadnione etycznie. W uchwalonej rezolucji Parlament Europejski zauważa, że hodowla szybko rosnących zwierząt jest problematyczna z punktu widzenia zdrowia i dobrostanu zwierząt, czego przykłady widać w przypadku selekcji hodowlanej (schorzenia kończyn i nieprawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego u świń, kulawizny i stany zapalne wymion u bydła). Istnieją poważne obawy, że w rezultacie klonowania występowanie podobnych schorzeń nasili się. Oprócz tego, za zagrożenie dla bezpieczeństwa stad uznano to, że klonowanie może spowodować "znaczne zmniejszenie różnorodności genetycznej w populacjach zwierząt gospodarskich", ponieważ klonowane zwierzęta mogą wykazywać nieprzewidzianą podatność na choroby. Brak danych dotyczących skutków klonowania zwierząt do celów produkcji żywności (potomstwo klonowanych zwierząt jest jeszcze za krótko na świecie) uznano za zasadniczy powód zakazu korzystania z klonowanych zwierząt, pochodzących z nich produktów (np. nasienia, zarodków, mięsa, mleka) oraz ich potomstwa w UE. Akceptowanie praktyki klonowania uznano za "poważne zagrożenie dla wizerunku i istoty europejskiego modelu rolnictwa, który opiera się na jakości produkcji, na przyjaznych dla środowiska zasadach i na przestrzeganiu rygorystycznych warunków dobrostanu zwierząt". Rezolucja wzywa Komisję do zakazania (w odniesieniu do celów produkcji żywności) klonowania zwierząt, hodowli klonowanych zwierząt i ich potomstwa oraz sprzedaży produktów mięsnych i mlecznych pochodzących od klonowanych zwierząt oraz ich potomstwa. Wzywa także do objęcia embargiem importu klonowanych zwierząt, pochodzących od nich produktów oraz ich potomstwa (aktualnie produktów takich nie ma w sprzedaży w Europie i na świecie). Rezolucja dotyczy wyłącznie klonowania do celów produkcji żywności. Za jej przyjęciem głosowało 622 posłów Parlamentu Europejskiego, przeciw - 32, a 25 wstrzymało się od głosu. Do rezolucji odniosła się Androula Vassiliou, komisarz UE ds. zdrowia: "W oparciu o przeprowadzone analizy i opinię EFSA Komisja rozpatrzy konieczność nałożenia ograniczeń".

Powiązane artykuły