Bezpieczeństwo żywności: czy rozwiązaniem mogą być rośliny kwitnące?
Projekt BLOOM-NET pozyskał dofinansowanie na kwotę ponad 1,3 mln EUR na badania nad roślinami kwitnącymi. Umiejętność określenia momentu kwitnienia rośliny może być niezwykle przydatna w produkcji żywności na całym świecie, gdyż większość tego co spożywamy (począwszy od paszy podawanej inwentarzowi żywemu po produkty dostępne na półkach supermarketów) pochodzi w jakiś sposób od roślin kwitnących. W dobie kurczących się i nadwyrężonych zasobów żywności, kwestia zrównoważenia w produkcji żywności ma zasadnicze znaczenie, zwłaszcza z uwagi na stały wzrost populacji ludzi na świecie. Badania prowadzone przez zespół z Holandii, Izraela, Niemiec i Wilk. Brytanii (reprezentujący zarówno ekspertów z dziedziny badań nad kwitnieniem oraz pionierów technologii) mogą przynieść z niecierpliwością oczekiwane rozwiązanie tego problemu. BLOOM-NET (Merysystematyczna sieć regulacyjna kontrolująca przejście w stan kwitnienia) jest jednym z 12 projektów wybranych w ramach programu "Genomika roślin" ERA-NET (Sieć Europejskiej Przestrzeni Badawczej), dofinansowanego z Szóstego Programu Ramowego (6PR) Unii Europejskiej. System ERA-NET odgrywa ważną rolę w doskonaleniu koordynacji i współpracy wśród krajowych i regionalnych programów badawczych w danej dziedzinie, w tym przypadku w genomice roślin. "Kwiaty mają decydujące znaczenie dla procesu reprodukcji roślin, ponieważ zapylenie prowadzi do wykształcenia się owocu w miejscu, w którym znajduje się nasienie" - wyjaśnił profesor Brendan Davies z Uniwersytetu w Leeds w Wlk. Brytanii. "Wszystko co spożywamy pochodzi od roślin kwitnących - nawet pasza podawana żywemu inwentarzowi. "To oznacza, że w perspektywie długoterminowej światowe zasoby żywności znacznie by się powiększyły, gdybyśmy byli w stanie przewidywać i kontrolować kwitnienie. Rolnicy muszą być w stanie zaplanować, kiedy mają zbierać plony i stąd ogromne znaczenie naszych badań dla rolnictwa" - dodał profesor. Ponieważ kwiaty są organem rozrodczym rośliny, według profesora Daviesa rolnicy i hodowcy po prostu muszą wiedzieć, kiedy roślina zakwitnie i uwzględnić to w swoich planach hodowlanych i harmonogramach zbiorów. Dzięki pogłębianiu naszej wiedzy i jej wykorzystaniu, rolnicy mogą liczyć na skuteczniejszą i wydajniejszą produkcję. Profesor Davies podkreślił, że hodowcy roślin od wieków starają się określić, kiedy zakwitną ich uprawy, przyglądając się zmianom pogody i światła czy w inny sposób. "Teraz możemy udoskonalić nasze przewidywania poprzez dodanie innych czynników, takich jak drobne zmiany w garniturze genetycznym." "Posiadamy obecnie ogromną wiedzę na temat sposobu, w jaki działają geny kontrolujące kwiaty. Chcemy się teraz dowiedzieć, w jaki sposób ekspresja tych genów, to jest kolejność w jakiej są włączane i wyłączane, pomaga w wytworzeniu kwiatów w określonym momencie i w określonych warunkach środowiskowych. Jeżeli moglibyśmy przewidzieć, czy nawet kontrolować ten proces, wówczas z czasem bylibyśmy w stanie pomóc rolnikom zwiększyć ilość i jakość zbiorów." Zespół będzie współpracować ze specjalistami w dziedzinie modelowania komputerowego, aby stworzyć model, który będzie w stanie przewidywać skutki zmian w strukturze genetycznej niewielkiej, lecz istotnej grupy komórek. Tkanka ta, zwana merysystemem wierzchołkowym pędu, jest odpowiedzialna za wzrost kwiatów i całej rośliny. Oprócz sygnałów wewnętrznych, model cyfrowy będzie również w stanie określić wpływ na proces kwitnienia sił zewnętrznych takich jak klimat. Projekt jest koordynowany przez Uniwersytet i Centrum Badań w Wageningen, Holandia. Obok Uniwersytetu w Leeds w projekcie udział bierze również Instytut Hodowli Roślin im. Maxa Plancka (MPI) (Niemcy), MPI Tuebingen (Niemcy) oraz Uniwersytet w Tel Awiwie (Izrael).
Kraje
Zjednoczone Królestwo