Pijesz mleko? Mieszkańcy Europy Środkowej pili mleko już 7500 lat temu
Najnowsze badania pokazują, że około 7500 lat temu społeczności hodowlane Europy Środkowej przyczyniły się do zmiany sposobu trawienia laktozy zawartej w mleku. Niemieccy i brytyjscy naukowcy w artykule opublikowanym w czasopiśmie Public Library of Science (PLoS) Computational Biology odkryli nowe fakty na temat zmian genetycznych, które umożliwiły wczesnym ludom europejskim picie mleka bez żadnych szkodliwych skutków. Poprzednio badacze sądzili, że pić mleko bez żadnych efektów ubocznych mogli wyłącznie mieszkańcy Europy Północnej, ponieważ z braku światła słonecznego cierpieli na niedobór witaminy D. W najnowszym badaniu naukowcy użyli komputerowego modelu symulacyjnego do zbadania rozprzestrzenienia się w Europie zdolności wytwarzania laktazy (tzn. tolerancji na laktozę), hodowli zwierząt mlecznych, pozostałych sposobów zdobywania pożywienia oraz genów. "U większej części dorosłej populacji na świecie nie jest wytwarzany enzym nazywany laktazą, co uniemożliwia trawienie laktozy, cukru zawartego w mleku", wyjaśnia profesor Mark Thomas z Wydziału Genetyki, Ekologii i Środowiska na University College London. "Jednak większość Europejczyków posiada zdolność wytwarzania laktazy przez całe życie". Naukowcy odkryli, że zdolność wytwarzania laktazy jest powiązana z pojedynczą zmianą genetyczną zwiększającą szanse przeżycia. Mleko zaczęto spożywać po udomowieniu zwierząt. Według naukowców zdolność wytwarzania laktazy najprawdopodobniej wykształciła się równocześnie ze zwyczajem hodowli zwierząt mlecznych. Jednakże okres pojawienia się tej cechy w Europie nie został oszacowany, a także nie zostały wyjaśnione czynniki, które wpłynęły na jej gwałtowne rozprzestrzenienie się. Autorzy wyjaśniają: "W trakcie badania zostały przeprowadzone symulacje rozprzestrzeniania się zdolności wytwarzania laktazy i hodowli w Europie. Wykazano, że początkowo pojawiła się ona około 7500 lat temu na centralnych Bałkanach i w Europie Środkowej wśród ludów z kręgu kultury ceramiki wstęgowej (określonej przez niemieckiego archeologa Friedricha Klopfleischa (1831-1898) mianem pierwszej prawdziwej środkowoeuropejskiej społeczności hodowlanej)". "Dowiedziono także, że wbrew powszechnemu przekonaniu fakt spożywania witaminy D zawartej w pożywieniu nie ma znaczenia, jeśli chodzi o wyjaśnienie występowania zdolności wytwarzania laktazy u współczesnych ludów północnoeuropejskich". Dlaczego spożywanie świeżego mleka jest tak korzystne? Badacze stwierdzili, że spożywając mleko, można skompensować niewystarczającą ilość światła słonecznego i obniżoną produkcję witaminy D - zjawiska charakterystyczne na terenach północnych. Według ekspertów witamina D jest niezbędna w procesie wchłaniania wapnia, a mleko jest dobrym źródłem obu składników odżywczych. Mleko jest też dobrym i kalorycznym źródłem białka. Dane wskazują także, że hodowlę zwierząt mlecznych w południowo-wschodniej Europie wprowadzono wkrótce po rozpoczęciu chowu zwierząt w ogóle. Po uwzględnieniu wyników przeprowadzonych symulacji oraz odkryć archeologicznych, archeozoologicznych oraz archeometrycznych wiarygodnym wnioskiem jest powiązanie geograficznej genezy rozprzestrzenienia się zdolności do wytwarzania laktazy z pojawieniem się hodowli bydła mlecznego sześć tysięcy lat p.n.e. "Region pochodzenia kultury ceramiki wstęgowej - północno-zachodnia część obecnego terytorium Węgier oraz południowa-zachodnia część Słowacji - jest ściśle skorelowany z otrzymanymi wynikami", zauważyli autorzy badania. Swój wkład w odkrycia wnieśli także naukowcy z niemieckiego Uniwersytetu Jana Gutenberga i brytyjskiego Uniwersytetu w Reading.
Kraje
Niemcy, Zjednoczone Królestwo