Skip to main content
European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS
CORDIS Web 30th anniversary CORDIS Web 30th anniversary

Fragility and Geopolitics in the Middle East and North Africa

Article Category

Article available in the following languages:

Niestabilność – wyzwanie, któremu musi sprostać UE

W nadchodzących latach niestabilność będzie jednym z najważniejszych wyzwań europejskiej polityki zagranicznej. Na pytanie „Co można zrobić, żeby rozwiązać ten problem?” może odpowiedzieć pewien projekt finansowany przez UE.

Wojny i niestabilność na Bliskim Wschodzie – nasilone w efekcie rywalizacji geopolitycznej – przyczyniły się do powstania bezwzględnych podmiotów niepaństwowych, takich jak Państwo Islamskie. Spowodowały także największy kryzys migracyjny od czasów II wojny światowej. Prace w ramach projektu Projekt FLAME, realizowany dzięki wsparciu z programu „Maria Skłodowska-Curie”, miał trzy główne cele. „Chcieliśmy zidentyfikować czynniki polityczne, społeczno-gospodarcze i czynniki związane z bezpieczeństwem wpływające na niestabilność w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA)”, mówi dr Corinna Horst, koordynatorka projektu. Zespół projektu badał również, jak bardzo na te czynniki wpływa dążenie państw i podmiotów niepaństwowych do zaspokojenia swoich interesów geopolitycznych, a także próbował określić działania, jakie UE i Stany Zjednoczone mogą wspólnie podjąć, żeby zmniejszyć te zależności. W trakcie prac nad projektem zmienił się zakres badań: na początku celem badaczy było zrozumienie trendów geopolitycznych i trendów bezpieczeństwa w regionie MENA, ale zdobyta wiedza pozwoliła im na opracowywanie możliwych do zastosowania rozwiązań i strategii politycznych. „Dzięki Kristinie Kausch, starszej badaczce organizacji German Marshall Fund (GMF) of the United States, udało nam się przeprowadzić wywiady z urzędnikami UE i zainteresowanymi stronami”, wyjaśnia dr Horst. W swojej pracy badaczka wykorzystała też kontakty z transatlantyckiej sieci ekspertów tej organizacji. Kluczowe rezultaty projektu „Podczas badań udało nam się poszerzyć wiedzę, którą do projektu wniosła Kristina Kausch, i dojść do paru interesujących wniosków”, wyjaśnia dr Horst. Na przykład zespół projektu opracował typologię sojuszy geopolitycznych między podmiotami państwowymi i niepaństwowymi na Bliskim Wschodzie oraz stworzył koncepcję „odpornych ostoi”, czyli państw–sojuszników na Bliskim Wschodzie. Ponadto w ramach projektu FLAME badacze zastosowali innowacyjną metodologię badań nad związkiem pomiędzy geopolityką a cyberwojną na Bliskim Wschodzie i jego wpływem na klasyczne mechanizmy odstraszające w regionie. Opracowali także nowe ramy trójkierunkowego podejścia politycznego mającego na celu zapobieganie konfliktom na Bliskim Wschodzie i ich rozwiązywanie. „Wszystkie opracowane przez nas rozwiązania zostały zaprezentowane w recenzowanych czasopismach naukowych i/lub publikacjach ukierunkowanych na politykę, rozpowszechnionych wśród licznych członków transatlantyckiej sieci fundacji Transatlantic Foundation współpracującej z organizacją GMF”, wyjaśnia dr Horst. Rezultaty projektu były wykorzystywane podczas trwających w UE debat na temat roli UE w południowym sąsiedztwie i w krajach szeroko pojętego Bliskiego Wschodu. Wyniki badań zostały również udostępnione na platformie OpenAire na zasadzie otwartego dostępu. Plany na przyszłość „Badaczka i organizacja prowadząca projekt będą nadal rozpowszechniać wyniki i rozwiązania opracowane w ramach projektu FLAME oraz kontynuować badania rozpoczęte podczas jego realizacji”, potwierdza dr Horst. Rezultaty projektu będą szeroko omawiane i wykorzystywane do dalszych prac, między innymi w ramach kontynuowania zapoczątkowanych podczas projektu regularnych konsultacji z działem ds. MENA Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych oraz grupami roboczymi Rady Europejskiej ds. Maszreku i Maghrebu oraz krajów Zatoki Perskiej. Będą także bardzo pomocne podczas dyskusji na temat wdrożenia podejścia UE opartego na odporności, wysiłków dyplomatycznych UE na rzecz rozwiązania kwestii Iranu oraz stanowiska UE w sprawie skomplikowanej sytuacji politycznej w Libii, Syrii i Jemenie. Rezultaty dotyczące cyberwojny jako kluczowego przyszłego czynnika wpływającego na niestabilność na Bliskim Wschodzie zostaną wykorzystane do udoskonalania realizowanych strategii i opracowywania nowych inicjatyw UE mających na celu rozwiązanie tego problemu. Będą także omawiane podczas wydarzeń zaplanowanych na 2019 i 2020 r. oraz posłużą do przygotowania sprawozdania na temat przyszłości stosunków eurośródziemnomorskich. Koncepcje i rozwiązania opracowane podczas realizacji projektu FLAME zostaną również szczegółowo zaprezentowane w dwóch nowych artykułach opublikowanych w recenzowanych czasopismach naukowych.

Słowa kluczowe

FLAME, Bliski Wschód, niestabilność, Bliski Wschód i Afryka Północna, MENA, geopolityczny, Afryka Północna, cyberwojna, polityka zagraniczna, trendy bezpieczeństwa, German Marshall Fund

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania