Jak zainteresować młodych ludzi nauką?
Nie jest tajemnicą, że młodzi ludzie lubują się w gadżetach i technologii, zatem dlaczego coraz mniej młodych kobiet i mężczyzn wybiera przedmioty naukowe i wyraża zainteresowanie karierą naukową? Projekt YOSCIWEB (Młodzi ludzie i wizerunek nauki w Internecie) ma na celu poznanie, co sprawia, że nauka wydaje się pociągająca młodym ludziom oraz jakich narzędzi internetowych można użyć, aby ją uatrakcyjnić. Dofinansowanie projektu w kwocie 489.122 EUR pochodzi z tematu "Nauka w społeczeństwie" (SIS) Siódmego Programu Ramowego (7PR) UE. Społeczeństwo korzysta z osiągnięć naukowo-technologicznych (N+T) do wynajdywania rozwiązań wielu problemów, z którymi mierzymy się obecnie i w obliczu których staniemy w przyszłości. Jeżeli spadek zainteresowania N+T wśród młodych ludzi (zwłaszcza kobiet) utrzyma się, to ten trend przyniesie prawdopodobnie poważne konsekwencje dla Europy. Aby zatrzymać, a nawet odwrócić ten układ, Unia Europejska dofinansowuje szereg inicjatyw dążących do zwiększenia udziału młodych ludzi w nauce i zachęcających do długofalowych karier naukowych. Pracując nad jednym z takich projektów zespół YOSCIWEB zajął się wizerunkiem nauki. Partnerzy zajmowali się konkretnie sposobami zmiany wyobrażeń na temat nauki jako niedostępnej, nudnej i niemodnej. Z uwagi na fakt, że młodzi ludzie wykorzystują cyfrowe media do komunikacji i pozyskiwania informacji, naukowcy postanowili zbadać najlepsze sposoby (np. narzędzia i metody oraz sposoby ich użycia) do przekazywania informacji naukowej przez Internet. Wyniki ich prac stworzą następnie podstawy do przygotowania wytycznych w zakresie najlepszych praktyk i zaleceń dla zainteresowanych stron, zwłaszcza dla twórców witryn popularnonaukowych. Skutki tych działań przyniosą w ostatecznym rozrachunku efekt domina także w populacji dorosłych, którzy również podejmują wysiłki, by przeniknąć do świata nauki w sposób dla siebie zrozumiały. Projekt polegał na 27 miesięcznej współpracy 7 partnerów z Bułgarii, Estonii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Islandii i Wlk. Brytanii. Obok ogólnej oceny bieżącej sytuacji zespół przeprowadził głębszą analizę wybranych witryn. W badaniach uczestniczyli profesjonaliści z branży oraz grupa dyskusyjna złożona z niemal 400 młodych ludzi z 7 krajów partnerskich. Naukowcy doszli do wniosku, że choć duże organizacje dysponują na ogół zaawansowanymi witrynami, to niekoniecznie są one prawidłowo zarządzane. Co więcej naukowcy odkryli, że niektóre mniejsze organizacje, a nawet osoby prywatne prowadzą bardzo dobre witryny, podczas gdy część dużych, świetnie dofinansowanych organizacji podaje stosunkowo mało informacji naukowych w swoich witrynach. Wyniki również pokazały, że poza znanymi naukowcami młodym ludziom należy także pokazywać przykłady "zwykłych" naukowców i ich codzienną pracę. Klarowne wyjaśnienia dotyczące możliwości studiowania i podjęcia kariery w danej dziedzinie nauki pomogą młodym ludziom lepiej wyobrazić sobie ścieżkę prowadząca do zawodu naukowca. Styl pisania również należy dostosować do odbiorców, a powinien on być rzeczowy, precyzyjny i przystępny. Naukowcy odkryli też, że wiarygodność i uczciwość materiałów pomoże zachęcić innych naukowców do wniesienia swojego wkładu w witrynę. Poza treścią tekstową eksperci zalecają wykorzystanie quizów, animacji, rysunków, filmów, wywiadów, relacji dźwiękowych, standardowych ilustracji i fotografii oraz bardziej zaawansowanych multimediów (np. symulacji eksperymentów). Zważywszy na fakt, że zadania szkolne często motywują młodych ludzi do poszukiwania informacji naukowej, eksperci sugerują również, aby zawartość witryn naukowych nawiązywała, przynajmniej częściowo, do programu szkolnego. Projektanci witryn powinni również pamiętać o nauczycielach, bowiem użyteczne witryny mogą inspirować nauczycieli do wykorzystania witryn we współpracy z uczniami. Udostępnianie treści nie powinno oczywiście ograniczać się wyłącznie do samej witryny, tylko powinno być dostarczane uczniowi (czy nauczycielowi) za pośrednictwem między innymi kanałów RSS (ang. really simple syndication), biuletynów rozsyłanych pocztą elektroniczną i aktualizacji w witrynach społecznościowych. Wreszcie, choć młodzi ludzie lubią kolory i obrazy, to jednak wolą witryny neutralne i sprawnie działające od kolorowych, nieuporządkowanych i skomplikowanych na pierwszy rzut oka. Pod względem wizualnym eksperci zalecają, aby witryny były ciekawe, niemniej bez nadmiernej krzykliwości czy przepełnienia. Pełny raport obejmujący powyższe i inne zalecenia dostępny jest na stronie internetowej YOSCIWEB.