Badania Komisji podkreślają rolę miast w zrównoważonej przyszłości
Nowa publikacja obejmująca jedne z najważniejszych europejskich badań naukowych sprawdza, w jaki sposób ciągłą urbanizację można pogodzić ze zrównoważonym i spójnym rozwojem. Opracowany przez Komisję Europejską raport pt. "Świat a zrównoważone miasta Europy" ma na celu zachęcanie do zmiany w kierunku kultury zrównoważenia gospodarczego, społecznego i środowiskowego. Główny komunikat zawarty w publikacji mówi, iż postęp w tym kierunku jest niezbędny. Do roku 2030 około pięć miliardów z ośmiomiliardowej populacji ludzi na całym świecie będzie mieszkać w miastach. Wprawdzie Unia Europejska jest mocno zaangażowana w promowanie zrównoważonego i spójnego rozwoju, ale nadal pozostają pytania dotyczące tego, jak można skutecznie zaradzić problemom wynikającym z urbanizacji, takim jak zapewnienie najważniejszych usług, migracja, nowe formy ubóstwa i ekologiczne planowanie urbanistyczne. Badania prezentują próbkę europejskich projektów i działań w ramach programu UN-Habitat, które poświęcone są analizie różnych aspektów miast oraz zagadnieniom wokół urbanizacji. Na przykład projekt "Ścieżki przemian węglowych" (Pact) przygląda się, w jaki sposób dominujący styl życia, technologie i infrastruktura życia miejskiego, mieszkalnictwo i transport mogłyby czy też powinny zostać zmienione, aby zmniejszyć zależność od paliw kopalnych. Partnerzy projektu utrzymują, że potrzebna jest lepsza koordynacja planowania transportu, zagospodarowania gruntów i wolnej przestrzeni wraz z zachowaniem zielonej infrastruktury do spacerów i jazdy na rowerze. Wiadomo już, że temperatury prawdopodobnie ulegną zmianie w przyszłości, a "miejskie wyspy ciepła" nasilą skutki zmian klimatu. Projekt "Strategie adaptacyjne wobec zmian klimatu w środowisku miejskim" (Asccue) przedstawił, w jaki sposób zielone obszary mogą pomóc w przeciwdziałaniu wzrostowi temperatur. Obliczono na przykład, że w przypadku brytyjskiego miasta Manchester, zwiększenie obszarów zielonych o 10% w dzielnicach mieszkalnych skompensowałoby najgorszy scenariusz temperaturowy w 2080 r. Podobnie, w ramach dofinansowanego ze środków unijnych projektu "Rozrastanie się miast i transportu - od ewaluacji po rekomendacje" (Scatter) przeprowadzono analizę negatywnych skutków niekontrolowanego rozrostu miast. Skutki te obejmują utratę gruntów rolnych i otwartej przestrzeni, niszczenie i fragmentaryzację ekosystemów, wyższe koszty usług publicznych, zwiększone korzystanie z prywatnych samochodów i segregację społeczną. Kolejnym kluczowym tematem badań Komisji jest migracja. Liczba międzynarodowych migrantów na świecie podwoiła się w ciągu 40 lat, w okresie od 1965 r. do 2005 r. W Europie wzrost był nawet gwałtowniejszy i podwoił się w ciągu zaledwie 15 lat w okresie od 1985 r. do 2000 r. z szacowanych 23 milionów do ponad 56 milionów. To stanowi 7,7% całej populacji Europy. Nowi imigranci mają tendencję do osiedlania się w miastach i w miejscach, gdzie krajowa polityka integracyjna ma dłuższą historię, takich jak Holandia czy Szwecja. W miastach pojawiło się zapotrzebowanie na większą władzę wykonawczą i większe zasoby, aby radzić sobie z presją w zakresie budownictwa mieszkaniowego, tworzenia miejsc pracy, utrzymania edukacji i porządku publicznego. Badania odnoszą się do sondaży, które pokazują, że coraz większa liczba europejskich miast uświadamia sobie potrzebę długofalowej, spójnej polityki integracji, aby zachować zarówno rentowność jako gmina, jak i utrzymać jakość życia mieszkańców. Raport Komisji podkreśla, że to właśnie w miastach należy rozpocząć walkę o bardziej spójne społeczeństwo. Nawet jeżeli miasta jako takie nie mają wpływu na wiele głęboko zakorzenionych przyczyn ubóstwa i wykluczenia społecznego, to mogą odegrać ważną rolę w łagodzeniu, zapobieganiu i walce z tymi problemami poprzez elastyczne i innowacyjne rozwiązania na szczeblu lokalnym. Raport z badań kończy się wnioskiem, że być może nadszedł czas na podważenie historycznego rozróżnienia na kwestie miejskie i wiejskie. Czytamy w nim również, że "Zielona księga w sprawie spójności terytorialnej", zaprezentowana przez Komisję Europejską w październiku 2008 r., stanowi krok naprzód w tym kierunku.