Projekt unijny mający na celu ustalenie przyczyn schizofrenii
Naukowcy europejscy podjęli próbę odkrycia przyczyn schizofrenii i powiązanych z nią zaburzeń psychotycznych poprzez zbadanie wpływu genów i różnych typów środowiska na występowanie tych schorzeń. W tym prowadzonym dużą skalę wyjątkowym projekcie wezmą udział epidemiolodzy, psycholodzy, psychiatrzy, neurobiolodzy, farmakolodzy, biostatystycy oraz genetycy. Badania zostały sfinansowane ze środków UE przeznaczonych na projekt EU-GEI ("Europejska sieć krajowych sieci na rzecz badań wpływu interakcji genów i środowiska na występowanie schizofrenii"), wsparty kwotą 11,62 mln euro w ramach obszaru "Zdrowie" Siódmego Programu Ramowego UE (7PR). Projektem objęto ponad 7500 pacjentów i ich rodzin pochodzących z 15 krajów. Stanowi on największą jak dotąd próbę zrozumienia wpływu interakcji genów i otoczenia na ryzyko wystąpienia schizofrenii. W projekcie wzięli udział tacy partnerzy jak krajowe zespoły badawcze w dziedzinie schizofrenii i zdrowia psychicznego z Francji, Hiszpanii, Holandii, Niemiec, Turcji i Wielkiej Brytanii, a także inne instytuty badawcze i firmy z sektora MŚP (małe i średnie przedsiębiorstwa) z Australii, Austrii, Belgii, Hong Kongu/Chin, Irlandii, Szwajcarii i Włoch. Prace w ramach projektu skoncentrowały się na wpływie interakcji genów i środowiska na szlaki mózgowe oraz podatność psychologiczną, a także na wyjaśnieniu roli szlaków mózgowych i ścieżek psychologicznych w powstawaniu subtelnych, ale mierzalnych behawioralnych przejawów podatności na zaburzenia psychotyczne. Dalsza część badań będzie miała wyjaśnić, dlaczego u niektórych osób podatność na zaburzenia nigdy nie prowadzi do rozwinięcia się jawnej choroby, natomiast u innych powoduje wystąpienie klinicznej postaci schizofrenii. Naukowcy pod kierownictwem prof. Jima van Osa z Wydziału Zdrowia Psychicznego i Neurobiologii (Mental Health and Neuroscience, MHeNS) holenderskiego Uniwersytetu w Maastricht (MUMC) chcą zbadać behawioralne przejawy podatności, które są wywoływane przez interakcje genów i środowiska. Według badaczy przejawy te "można najlepiej opisać jako subtelne zmiany nastroju, postrzegania, woli i myśli w reakcji na mniej istotne czynniki powodujące stres w życiu codziennym". Z powodu braku narzędzi służących do odpowiedniego monitorowania tych zmian uczestniczące w projekcie EU-GEI europejskie przedsiębiorstwa i nowe podmioty opracują nową technologię umożliwiającą takie działania. Biorąc pod uwagę szkodliwy wpływ dużych miast na zdrowie psychiczne oraz ich związek z szerokim zakresem zaburzeń somatycznych, naukowcy uważają, że priorytet badawczy powinna stanowić rola przybierającej na sile urbanizacji i innych środowiskowych czynników ryzyka w krajach europejskich, takich jak migracja. Zwrócono uwagę na udowodniony związek dorastania na obszarze miejskim i zwiększonego ryzyka wystąpienia zaburzeń psychotycznych w późniejszym okresie życia. U dzieci dorastających w dużych miastach stwierdza się dwukrotnie wyższe ryzyko takiego zaburzenia niż u dzieci zamieszkujących obszary wiejskie. Uważa się, że migracja ma podobny wpływ na zaburzenia psychotyczne. U imigrantów występuje bowiem znacznie wyższe ryzyko ich wystąpienia niż wśród ludności zarówno kraju docelowego, jak i kraju pochodzenia. Inne badania dowiodły wpływu stosowania konopi na wzrost ryzyka wystąpienia zaburzeń psychotycznych, szczególnie w przypadku ich intensywnego użycia w okresie dojrzewania. Podobną rolę odgrywają urazy z okresu dzieciństwa. Badacze mają nadzieję, że opracowane w ramach projektu nowe narzędzia umożliwią nie tylko pomiar podatności na zaburzenia psychotyczne spowodowanej interakcją genów i środowiska, ale także monitorowanie i potencjalnie modyfikowanie tej podatności na poziomie behawioralnym. Planowany termin zakończenia projektu to maj 2015 roku.
Kraje
Niderlandy