Naukowcy badają wczesną akwizycję języka przez roboty
W Europie badania w dziedzinie robotyki stale zyskują na rozmachu. Wprowadzenie robotów humanoidalnych zmusiło naukowców do podjęcia badań nad akwizycją języka. Przykładem jest zespół naukowców z Wlk. Brytanii, który pracował nad robotami zdolnymi do opanowania umiejętności językowych. Badania, zaprezentowane w czasopiśmie PLoS ONE, skupiły się na wczesnych etapach analogicznych do tych cechujących dziecko w wieku od 6 do 14 miesięcy, czyli przejścia od gaworzenia do pierwszych słów. Wyniki, które rzucają światło na potencjalne systemy interakcji człowiek-robot w pracach analizujących wczesną akwizycję języka, stanowią dorobek projektu ITALK (Integracja i transfer działań oraz wiedzy językowej u robotów), który otrzymał 6,3 mln EUR z tematu "Technologie informacyjne i komunikacyjne" (TIK) Siódmego Programu Ramowego (7PR) UE. Naukowcy z grupy Adaptive Systems Research Group przy Uniwersytecie w Hertfordshire, Wlk. Brytania, odkryli, że robot analogiczny w stosunku do dziecka w wieku 6 - 14 miesięcy jest w stanie rozwinąć podstawowe umiejętności językowe. Robot, nazwany DeeChee, przeszedł od wypowiadania sylab po rozmaite formy słowne, między innymi kolory i kształty w następstwie "konwersacji" z ludźmi. Ludzie mieli zwracać się do robota w taki sposób, jakby był małym dzieckiem. "Wiadomo, że niemowlęta są wrażliwe na częstotliwość dźwięków w mowie, a przeprowadzone doświadczenia pokazują, jak można tę wrażliwość modelować, wspomagając naukę słów przez robota" - stwierdza autorka naczelna Caroline Lyon z Uniwersytetu w Hertfordshire. W artykule czytamy: "Chcieliśmy zbadać interakcję człowiek-robot w sposób celowo niepreskryptywny. Umożliwienie uczestnikom naturalnego wypowiadania się otworzyło możliwości szerokiego zakresu zachowań, które z pewnością zostały wykorzystane. Niektórzy z uczestników byli lepszymi nauczycielami od innych. Ci mniej sprawni byli skąpi w słowach, podczas gdy ci gadatliwi chwalili DeeChee na każdym kroku, co odchyliło proces uczenia w kierunku nie-słów". Naukowcy stwierdzili, że pierwszym z powodów, dla którego robot nauczył się słów było wielokrotne powtarzanie przez nauczyciela słów w oczekiwanej już odpowiedzi. Drugim powodem była zmienność nieprominetnych ciągów słów, powodująca że ich częstotliwość była rozłożona. Zdaniem zespołu to zjawisko stanowi podstawę wielu automatycznych wykrywaczy plagiatów, w których dokładne odpowiedniki krótkich ciągów leksykalnych wskazują na kopiowanie. Na koniec fonemiczna reprezentacja mowy nauczyciela kierowanej do robota nie jest jednakowo stabilnym mapowaniem dźwięków. "Częstotliwość sylab w słowach o zróżnicowanych formach fonemicznych może być obniżona w porównaniu do słów lub ich części o prominetnej treści" - czytamy w artykule. "Od dawna wiadomo, że w praktyce, mowa spontaniczna jest niezwykle zróżnicowana. Wyniki prac wskazują na potencjał systemów interakcji z człowiekiem do wykorzystania w badaniach nad akwizycją języka, a iteratywna metodologia rozwojowa podkreśla sposób, w jaki urzeczywistniony charakter interakcji może ujawnić istotne czynniki dotyczące dynamiki akwizycji języka, które w innym sposób pozostałyby ukryte przed specjalistami od modelowania".Więcej informacji: Uniwersytet w Hertfordshire: http://www.herts.ac.uk/home-page.cfm PLoS ONE http://www.plosone.org/home.action
Kraje
Zjednoczone Królestwo