Analiza następstw radioterapii raka piersi
Rak piersi to najczęstszy nowotwór kobiet na świecie. Najwyższy wskaźnik odnotowywany jest w Ameryce Północnej, a tuż za niż plasuje się Europa. Większość kobiet, u których zdiagnozowano raka piersi, jest poddawana napromienianiu, aby zapobiec nawrotowi choroby, ale wyniki nowych badań sugerują, że tego typu terapia zwiększa ryzyko zawału serca lub zgonu z powodu choroby serca aż przez 20 kolejnych lat. Ten wzrost ryzyka jest szczególnie wyraźny w przypadku kobiet, których w czasie radioterapii dotyczyły inne czynniki ryzyka choroby serca, takie jak wysokie BMI lub cukrzyca. Od dawna przypuszczano, że radioterapia raka piersi zwiększa ryzyko choroby serca w późniejszym okresie życia. Jednak niewiele było wiadomo na temat charakteru ryzyko i ewentualnej szczególnej podatności niektórych pacjentek na promieniowanie jonizujące. Tymi właśnie zagadnieniami zajęli się w toku badań naukowcy brytyjscy, duńscy i szwedzcy. Prace objęły niemal 2.200 Dunek i Szwedek, które przechodziły radioterapię raka piersi w latach 1958 - 2001. Dane z kart radioterapii i rejestrów medycznych zostały wykorzystane do oszacowania średnich dawek promieniowania otrzymywanych przez serce. Na tej podstawie naukowcy byli w stanie zebrać informacje o historii medycznej i czynnikach ryzyka choroby serca dla poszczególnych kobiet. Ujawniono ścisłą korelację między dawką promieniowania a ryzykiem choroby niedokrwiennej serca. Ryzyko było szczególnie wyraźne w przypadku kobiet chorujących na cukrzycę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, anginę lub inne choroby serca, z wysokim BMI lub palących w czasie leczenia. Najwyższe ryzyko odnotowano w ciągu pierwszych dziesięciu lat po leczeniu, po upływie których ryzyko malało, ale nadal było wysokie 20 lat po radioterapii. Na ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca w późniejszym czasie wpływ miał wiek w okresie terapii, wcześniejsze schorzenia i dawka otrzymana przez serce. Porównanie pięćdziesięciolatki chorej na raka piersi bez uprzednich czynników ryzyka choroby serca, która nie przeszła radioterapii z kobietą w zbliżonym wieku z nadciśnieniem i wysokimi dawkami promieniowania otrzymanymi przez serce (10 Gy) wykazało w przybliżeniu trzy razy wyższe ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca u pacjentki poddanej terapii. "Wyniki potwierdzają to, co od dawna podejrzewaliśmy, że napromienianie zwiększa ryzyko zwału mięśnia sercowego, a kobiety z innymi, znanymi czynnikami ryzyka choroby niedokrwiennej serca są bardziej podatne od innych" - stwierdza Per Hall, profesor epidemiologii radiacyjnej z Wydziału Epidemiologii i Biostatystyki Medycznej Karolinska Institutet, który koordynował prace badawcze. "To daje nam solidniejsze podstawy do wyważenia zalet napromieniania i wad jego szkodliwych następstw na serce w przypadku poszczególnych pacjentek". W badaniach udział wzięli naukowcy z następujących placówek: Uniwersytet w Oksfordzie, szpital hrabstwa Royal Surrey i Uniwersytet w Surrey, wszystkie trzy w Wlk. Brytanii, szpital uniwersytecki Odense, Uniwersytet Południowej Danii, szpital uniwersytecki w Aalborg oraz kopenhaski szpital uniwersytecki Rigshospitalet z Danii, Uniwersytet Południowej Kalifornii z USA, Karolinska Institutet i szpital uniwersytecki Karolinska ze Szwecji. Przeprowadzenie badań było możliwe dzięki dofinansowania ze środków unijnych w ramach projektu RACE (Zdarzenia sercowo-naczyniowe powiązane z napromienianiem) 6PR. Zespół badawczy otrzymał także granty z brytyjskiego Departamentu Zdrowia, British Heart Foundation i Cancer Research UK. Opublikowane w środowym wydaniu New England Journal of Medicine wyniki badań podkreślają konieczność otoczenia lepszą opieką kardiologiczną kobiet, które wygrały z rakiem piersi, ale często wiele z nich zażywa leki chemioterapeutyczne osłabiające mięsień sercowy.Więcej informacji: - Projekt RACE www.race.ki.se - Karolinska Institutet http://ki.se/