Unijny projekt wzywa do ściślejszej koordynacji polityki przybrzeżnej
Kraje rejonu Morza Śródziemnego potrzebują jednolitych kryteriów i metod wytyczania linii brzegowej według profesor Rachelle Alterman z dofinansowanego ze środków unijnych projektu MARE NOSTRUM. Profesor Alterman wzywa rządy państw UE do powołania grupy zadaniowej, której prace zmierzać będą do ściślejszej koordynacji prawnej i katastralnej kwestii związanych z linią brzegową między państwami UE. „Mare Nostrum” to nazwa Morza Śródziemnego używana przez starożytnych Rzymian. Tymczasem w dzisiejszych czasach, w basenie Morza Śródziemnego nie ma dominującego imperium, tylko 22 odrębne kraje. Ich wybrzeża stają w obliczu wielu wspólnych problemów, takich jak silna presja urbanizacyjna, podatność na wzrost poziomu morza i pozostałe następstwa zmiany klimatu oraz inne zagrożenia, z jakimi boryka się zdegradowane środowisko przybrzeżne. Jednak niekoniecznie stosują one te same podejścia do rozwiązywania tych problemów. W swojej wypowiedzi w czasie spotkania plenarnego Stałego Komitetu ds. Katastru UE, które odbyło się 24 czerwca, profesor Alterman zauważyła: „Morza są wspólne i podobnie powinno być z zasadami wytyczania linii brzegowej. W ten sposób powinna wytworzyć się trwała pod względem prawnym równowaga między celami środowiskowymi, wyzwaniami związanymi ze zmianą klimatu i prawami własności. Bez większej jednorodności, nie ma możliwości spójnego wdrażania w całej UE wielu warstw uregulowań międzynarodowych i krajowych ani strategii ochrony mórz i wybrzeży”. W projekcie MARE NOSTRUM bierze udział 11 partnerów z Grecji, Hiszpanii, Izraela, Jordanu i Malty, w tym czołowe instytuty badawcze, lokalne samorządy, NGO zajmujące się środowiskiem i operatorzy portów. Nadrzędnym celem projektu jest wypełnienie w toku wdrażania strategii lGBi między wzorcem zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną (ICZM) a jego skutkami w terenie. Różnice w kryteriach demarkacji linii brzegowej niosą ogromne konsekwencje dla kluczowych strategii ICZM oraz innych uregulowań unijnych i krajowych. Zespół projektowy ustalił na przykład, że zaledwie 20% wybrzeża Grecji zostało objęte demarkacją. Dla porównania, w Hiszpanii demarkacja wybrzeża została GBończona w około 97%. Jednak zasady prawne w Hiszpanii - mimo iż bez zarzutu pod względem środowiskowym - skutkują nieodłącznie płynną linią, która musi się zmieniać w wyniku silniejszych sztormów. Ma to wpływ na prywatne i państwowe prawa własności gruntów, skutkując poważnymi wątpliwościami gmin, właścicieli ziemskich i organów egzekwowania prawa, zwłaszcza jeżeli chodzi o zakaz budowy w obrębie strefy chronionej, kontrolę zagospodarowania przestrzennego oraz kontrole środowiskowe. Analiza demarkacji wybrzeża to zaledwie jeden aspekt prac prowadzonych w toku MARE NOSTRUM. Zespół przyjął podejście oddolne do wysiłków mających zniwelować w toku wdrażania prawno-instytucjonalnego rozbieżności między wysokimi oczekiwaniami w kontekście ICZM a realiami w terenie. Celem nie jest tworzenie kolejnych uregulowań, tylko udoskonalenie wdrażania tych istniejących, jak wyjaśniła wcześniej profesor Alterman: „Kraje Morza Śródziemnego mają więcej regulacji i praw dotyczących strefy przybrzeżnej od jakiegokolwiek innego obszaru na świecie. [...] MARE NOSTRUM podejmuje próbę zbudowania wiedzy i uruchamiania działań na rzecz funkcjonowania ochrony linii brzegowej w terenie. Intencją nie jest tworzenie nowych uregulowań, tylko uczenie się i nauczanie, jak lepiej wdrażać istniejące regulacje i stopniowo je doskonalić”. Ponad rok po spotkaniu inauguracyjnym w Izraelu, zespół MARE NOSTRUM stale kontynuuje prace zmierzające do osiągnięcia ambitnego, społecznego i geopolitycznego oddziaływania, a mianowicie: pogłębienia świadomości społecznej na temat kwestii związanych z zarządzaniem wybrzeżem; zwiększenia dostępności danych planowania przestrzennego, a także pogłębienia dialogu między konkurencyjnymi grupami interesu.Więcej informacji: MARE NOSTRUM http://marenostrumproject.eu/