Świeża perspektywa przynosi korzyści wszystkim uczestnikom negocjacji
Rzeki i dorzecza w Afryce przecinają granice wielu krajów, których interesy są często sprzeczne. W ramach finansowanego prze UE projektu DAFNE 14 partnerów z Europy i Afryki połączyło siły, by usprawnić współpracę nad zrównoważonymi i skutecznymi rozwiązaniami do zarządzania siecią zależności woda-energia-żywność.
Integracja ludzi i danych
Jak wyjaśnia koordynator projektu Paolo Burlando z Politechniki Federalnej w Zurychu, „w toku projektu Dafne powstaje nowe podejście metodologiczne służące badaniu alternatywnych rozwiązań planistycznych i zarządczych, które bazują na partnerstwie publicznych i prywatnych interesariuszy, by zapewnić lepsze zrozumienie powiązań między wodą, energią, żywnością i środowiskiem”. Przygotowana na potrzeby projektu DAFNE platforma analityczno-decyzyjna (ang. decision-analytic framework, DAF) zestawia lokalne dane na temat środowiska i infrastruktury z celami i obawami interesariuszy. Uwzględniając różne, często rozbieżne interesy państw, których granice przebiegają przez tereny dorzeczy, rozwiązanie przewiduje konsekwencje alternatywnych scenariuszy. Narzędzie do wieloaspektowej wizualizacji i serwis Geoportal pozwalają na analizowanie rozmaitych scenariuszy i różnych problemów z siecią woda-energia-żywność, które poznajemy dzięki symulacjom jej modelu. Platforma DAF i narzędzia do wizualizacji są używane do partycypacyjnego i zintegrowanego planowania podczas sesji Negotiation Simulation Lab (NSL). „Dostępne narzędzia pomagają interesariuszom zobaczyć rozmaite kwestie z cudzej perspektywy, co poszerza ich aktualne spojrzenie na zrównoważony charakter obecnych i przyszłych strategii gospodarowania. Finalnie pozwala to na lepsze społeczne zrozumienie skutków różnych decyzji i pomaga w negocjacjach”, mówi Burlando.
Pamięć o przeszłości i koncentracja na przyszłości
Zambezi to najdłuższa rzeka płynąca na wschód – przecina sześć państw afrykańskich, a jej dorzecze obejmuje aż dziewięć krajów. Od lat 70. XX w. na rzece działają cztery duże zapory hydroelektrowni, których funkcjonowanie jest szkodliwe dla środowiska. W dorzeczu rzeki mieszka prawie 40 milionów ludzi, a zapotrzebowanie na wodę, energię i żywność będzie prawdopodobnie rosło, doprowadzając do konkurowania o te zasoby. Ujście rzeki Omo do jeziora Turkana jest obszarem, który dzielą między sobą Etiopia i Kenia. Płynąca przez Etiopię rzeka Omo odpowiada za około 85–90 % wód wpadających do jeziora Turkana, które prawie w całości leży na terenie Kenii. Zbudowanie elektrowni wodnych i realizacja zakrojonego na szeroką skale projektu nawadniania w południowym odcinku rzeki Omo wpłyną na stan jeziora Turkana. Trwają negocjacje w tej sprawie, ale jak już wspomniano, konkurencja o wodę jest bardzo silna. W obu przedstawionych przypadkach zespół DAFNE przetestował swoją strategię działania. Burlando relacjonuje: „Sesje NSL okazały się ważnymi społecznie eksperymentami edukacyjnymi. Ich uczestnicy mogą być ze sobą skonfliktowani, ale siadają razem do stołu i dzielą się swoimi poglądami, odkrywając przy tym, że często łączą ich te same interesy, które można przełożyć na wspólne metody działania”.
Im więcej, tym lepiej (pod każdym względem)
Dzięki prowadzonej stronie internetowej, kampaniom w mediach społecznościowych, artykułom naukowym i innym publikacjom, a także za sprawą udziału w konferencjach i wydarzeniach, w których uczestniczyły zainteresowane strony, zespół DAFNE trafił ze swoim przekazem do szerokiego i różnorodnego grona odbiorców. Składa się ono z ponad 57 000 członków społeczności naukowej, ponad 18 000 organizacji i indywidualnych przedstawicieli branżowych oraz ponad 3 000 decydentów, a liczba potencjalnych czytelników, do których udało się dotrzeć dzięki artykułom w popularnych mediach, wynosi ponad milion. Burlando podsumowuje: „Bazująca na procedurach struktura projektu DAFNE sprzyja angażowaniu i upodmiotawianiu interesariuszy na każdym etapie procesu. W erze cyfrowej liczby mogą pomóc w rozwiązaniu problemu konkurowania o zasoby, zmieniając postawy interesariuszy, którzy często stanowczo obstają przy swoim stanowisku, i skłaniając ich do szukania wspólnych interesów. W efekcie może to doprowadzić do powstania bardziej zrównoważonych i korzystnych dla obu stron rozwiązań”.
Słowa kluczowe
DAFNE, rzeka, dorzecze, woda, energia i żywność, Afryka, jezioro, Turkana, transgraniczny, energia wodna, zapory, Etiopia, Kenia, rzeka Omo, system wodny, platforma analityczno-decyzyjna, sesje Negotiation Simulation Lab, Zambezi
