Zrównoważone, biodegradowalne podłoża uprawne przeznaczone do produkcji hydroponicznej
Hydroponika to technika uprawy roślin w roztworze wodnym bogatym w składniki odżywcze, w której zamiast ziemi jako podłoże wykorzystuje się wełnę kamienną. Materiał ten ma jednak jeden duży minus – nie jest biodegradowalny. Z tego względu zespół finansowanego przez UE projektu MOSSWOOL opracował zrównoważoną i opłacalną metodę produkcji podłoża do zastosowania w hydroponice, które stanowić będzie zrównoważoną i kompostowalną alternatywę dla wełny kamiennej. Podłoże uprawne stosowane w hydroponice to materiał niewykorzystujący ziemi, który zazwyczaj charakteryzuje się wysoką porowatością utrzymującą odpowiednią wilgoć i zatrzymującą tlen, co pozwala korzeniom rosnąć.
Kompostowalna alternatywa
Wełna skalna ma obecnie największy udział w rynku podłoży do hydroponicznej uprawy warzyw, ale po roku materiał ten przestaje być zdatny do użytku i staje się odpadem, który się nie rozkłada ani nie może zostać spalony. Jednak zgodnie z unijnymi rozporządzeniami, wełna kamienna wypełniona żywymi korzeniami nie może też trafić na składowisko. Tworzy to zatem pilną potrzebę zrównoważonej, kompostowalnej alternatywy dla wełny kamiennej i innych opartych na minerałach podłoży. „Niektórzy producenci zaczęli już wykorzystywać podłoża oparte na włókach kokosowych, których produkcja niesie za sobą dotkliwe skutki dla środowiska”, zauważa Teppo Rantanen, koordynator projektu MOSSWOOL i dyrektor zarządzający fińskiego MŚP, Novarbo. Wychodząc naprzeciw temu wyzwaniu, firma opracowała „płytę uprawną” Mosswool®, która stanowi zrównoważony zamiennik wełny kamiennej. „Do produkcji płyty Mosswool® wykorzystano torfowca – materiał odnawialny, który można bez problemu kompostować wraz z innymi resztkami pożniwnymi lub poddać recyklingowi, co ogranicza koszty utylizacji”, wyjaśnia Rantanen.
Zrównoważone zbiory
Torfowiec rośnie na torfowiskach, gdzie jest zbierany, a następnie suszony, co przygotowuje go do wykorzystania w celach komercyjnych. Zespół projektu MOSSWOOL opracował specjalną, opatentowaną technikę zbierania torfowca zwaną Light Sphagnum Removal, która zbiera jedynie górną jego część, wyciskając wodę zawartą w mchu i przywracając go do naturalnego siedliska. Powierzchnia torfowiska nie jest całkowicie ogołocona z zarodników, więc może na nim urosnąć nowy mech, a w pozostałych warstwach wyrastają pąki boczne, które przyspieszają wzrost. Ponowny wzrost odbywa się zatem zarówno na powierzchni, za pomocą zarodków, jak i w pozostałych warstwach mchu za pośrednictwem pąków. Rantanen informuje, że w UE torfowiec zbierany jest z wykorzystaniem tej nowej techniki, która przycina jedynie górną warstwę mchu. „Równowaga ekologiczna i hydrologiczna torfowiska jest więc zachowana – w ciągu trzech lat wraca ono do swojego pierwotnego stanu”, mówi. Do produkcji płyt Mosswool® wykorzystywane są opatentowane techniki produkcyjne. Naukowcy przeprowadzili serię testów wydajności w szklarniach niekomercyjnych i komercyjnych. „Nasze rozwiązanie spotkało się z pozytywnym odbiorem, a ponadto udało nam się zaprojektować demonstracyjną fabrykę płyt Mosswool®, która właśnie jest w trakcie budowy”, zauważa Rantanen. MOSSWOOL przyniesie korzyści konsumentom, sprzedawcom detalicznym, producentom warzyw i samemu środowisku.
Słowa kluczowe
MOSSWOOL, mech, wełna kamienna, torfowiec, podłoże uprawne, hydroponika, biodegradowalne