Planowanie remontów budynków mieszkalnych w Niderlandach na szczeblu dzielnic
Budynki są odpowiedzialne za zużycie blisko 40 % energii, w związku z czym to właśnie na nich muszą skupić się działania dotyczące transformacji energetycznej, która stanowi kluczowy element realizacji założeń Europejskiego Zielonego Ładu. Obecnie jednak modernizujemy w celu zwiększenia efektywności energetycznej jedynie 1 % zasobów budowlanych rocznie. Z tego powodu finansowany ze środków Unii Europejskiej projekt DistrictEES zakłada przyspieszenie prac mających na celu zwiększanie efektywności energetycznej w wielu dzielnicach Niderlandów.
Abonamenty i rozwój inicjatyw
Kluczem do zwiększania tempa remontów budynków są skuteczne modele finansowania i zaangażowanie firm budowlanych, których usługi cieszą się dużym popytem. Finansowanie efektywności energetycznej jest rozwiązaniem rynkowym, które może przynieść oczekiwane rezultaty. Zespół projektu DistrictEES opracował pierwszą koncepcję w oparciu o programy abonamentowe realizowane na niewielką skalę. Założeniem przyjętym przez Van Wijnen Group było opracowanie planów remontów dla poszczególnych dzielnic z myślą o właścicielach budynków, spółdzielni mieszkaniowych, budynkach publicznych oraz nieruchomościach komercyjnych. Takie rozszerzenie skali programu remontów było niezwykle atrakcyjne z wielu powodów. Duża liczba projektów przyciąga inwestorów i wzbudza zainteresowanie firm budowlanych, które mogą wykonać wymagane prace. Dodatkowym skutkiem jest zwiększenie świadomości właścicieli nieruchomości, co powoduje wzrost zainteresowania projektami i działaniami realizowanymi w danej dzielnicy. Łączenie projektów ponadto prowadzi do obniżenia kosztów remontów poszczególnych nieruchomości i pozwala na osiągnięcie większych oszczędności, zarówno energetycznych, jak i finansowych. Pomimo wielu atrakcyjnych cech tego modelu, zespół projektu DistrictEES uznał, że na poziomie poszczególnych dzielnic jego wykonalność graniczyła z niemożliwością ze względu na brak możliwości zgromadzenia niezbędnych zasobów finansowych i budowlanych. W związku z tym badacze musieli dostosować przyjęte podejście. Zdaniem koordynatora projektu Tristana Dekkera: „Dzięki elastyczności i zmianom w stosunku do pierwotnego planu, udało nam się opracować nowe, zbliżone podejście, które pozwala na zastosowanie istniejących modeli finansowania i realizację inwestycji etapami na szczeblu poszczególnych dzielnic. Oznacza to, że dzielnica staje się zrównoważona stopniowo, nie zaś jednocześnie”.
Podejście dzielnicowe
Zmodyfikowane podejście dzieli każdą dzielnicę na mniejsze jednostki. Jak twierdzi Dekker, po ustaleniu tego podziału: „Zarówno do domów należących do spółdzielni mieszkaniowych, jak i domów prywatnych właścicieli trafiają oferty rozwiązań oparte o plany zrównoważonego rozwoju. Nieruchomości publiczne i komercyjne w danym obszarze są objęte ofertami opartymi na planach remontów przedstawionych przez poszczególnych właścicieli”. Proces ten jest następnie powtarzany w kolejnych okręgach obszaru, aż do wyczerpania okręgów. Dzięki podejściu skupionemu na dzielnicach, projekt umożliwia budowanie potencjału, a działania są obecnie realizowane w sześciu z nich. Zespół projektu DistrictEES osiągnął wysoki odsetek remontowanych nieruchomości w dzielnicach Overstegen i Oranjewijk. Do tej pory dzięki projektowi udało się zwiększyć efektywność energetyczną 450 domów, co ograniczyło emisje CO2 o co najmniej 736 278 kilogramów rocznie. Ogólnym założeniem projektu jest opracowanie modelu biznesowego, dzięki któremu Niderlandy będą w stanie zrezygnować z wykorzystywania gazu ziemnego. Cel ten wiąże się nie tylko z wysiłkami ukierunkowanymi na walkę ze skutkami zmiany klimatu, ale także z obawami związanymi z trzęsieniami ziemi wywoływanymi na północy kraju przez wydobycie gazu ziemnego. Inwestycja o wartości ponad 19 milionów euro w prowincjach w północno-wschodniej części kraju przyspieszyła tempo remontów budynków i przełożyła się na oszczędność energii na poziomie 2,725 MWh rocznie. Podejście na szczeblu poszczególnych dzielnic wpisuje się w oczekiwania mieszkańców i decydentów w zakresie ochrony środowiska. Etapowe podejście wdrożone przez zespół projektu DistrictEES przybliża Niderlandy do celu, jakim jest całkowita rezygnacja z gazu ziemnego.
Słowa kluczowe
DistrictEES, efektywność energetyczna, Niderlandy, finansowanie, podejście na szczeblu dzielnicy, rezygnacja z gazu ziemnego, remont domów, programy zwiększania efektywności energetycznej