Lepsze zbieranie danych i nowe usługi dla nauki o atmosferze i klimacie w Afryce
Pomimo niskiego udziału w globalnej emisji gazów cieplarnianych (GHG) Afryka jest nieproporcjonalnie dotknięta zmianami klimatu i kosztami przystosowania się do nich. Chociaż w Afryce są różne źródła danych dotyczących klimatu, kontynent ten potrzebuje kompleksowego systemu obserwacji klimatu, który zapewni wyższą jakość i lepszą dostępność danych, aby wspomóc rozwój usług klimatycznych potrzebnych do łagodzenia zmian klimatu i przystosowywania się do nich. Poprzedni projekt Unii Europejskiej i Unii Afrykańskiej SEACRIFOG(odnośnik otworzy się w nowym oknie) skupił się na mapowaniu istniejących obserwacji i infrastruktury w całej Afryce, które są istotne dla rozwoju usług klimatycznych. Finansowany ze środków UE projekt KADI(odnośnik otworzy się w nowym oknie) opierał się na paradygmacie współtworzenia z lokalnymi interesariuszami. Według koordynatora projektu Wernera L. Kutscha z ICOS ERIC(odnośnik otworzy się w nowym oknie): „Projekt KADI wzmocnił panafrykańską infrastrukturę danych i badań obserwacyjnych dla usług atmosferycznych i klimatycznych oraz zapewnił szkolenia wymagane do zapewnienia zrównoważonego, długoterminowego rozwoju infrastruktury badawczej (RI)”.
Systemy ziemskie i oceaniczne wody przybrzeżne
Pilotażowe modelowanie systemu Ziemi zwiększyło rozdzielczość przestrzenną atrybutów powierzchni ziemi pierwszego afrykańskiego modelu systemu Ziemi. Ponadto, jak zauważa Kutsch: „nowe dane dotyczące typów roślinności, interakcji pomiędzy pożarami a roślinnością oraz wilgotności gleby wykorzystano w analizie ekosystemów obszarów suchych (sawann i obszarów trawiastych)“. Porównanie przewidywań modelu z obserwacjami pozwoliło zespołowi zidentyfikować potencjalne błędy modelu w szerszym regionie. Udoskonalone modele pozwolą naukowcom lepiej oceniać i przewidywać międzyroczne wahania strumienia węgla na linii ląd-atmosfera oraz lepiej zrozumieć czynniki leżące u ich podstaw. „Pilotażowy program biogeochemii wybrzeża miał na celu ilościowe określenie kluczowych elementów przybrzeżnego cyklu węglowego i ich roli w regulowaniu globalnego klimatu” — wyjaśnia Kutsch. Projekt KADI wykazał, jak potrzebne jest zwiększenie zasobów obserwacyjnych i dzielenie się wiedzą na potrzeby wielkoskalowych modeli predykcyjnych, w tym tanie czujniki i programy mentorskie.
Czynniki wpływające na klimat i odporność miast
W ramach projektu KADI przeprowadzano również pilotaże miejskich usług klimatycznych w Dar es Salaam, Nairobi i Abidżanie. „Pilotażowe programy miejskie wykorzystały tanie czujniki cyfrowe i metody nauki obywatelskiej do opracowania usług klimatycznych, które wspierają przewidywanie stresu termicznego, powodzi błyskawicznych i zanieczyszczenia powietrza oraz adaptację do nich” — mówi Kutsch. Przykładem może być Nairobi, gdzie około połowa z 5 milionów mieszkańców żyje w osiedlach zajmujących 1% powierzchni miasta, a lepsze prognozowanie klimatu zwiększy odporność mieszkańców na ekstremalne upały i powodzie błyskawiczne. W Abidżanie brak sieci pomiaru jakości powietrza w czasie rzeczywistym i systemu prognozowania utrudniał monitorowanie i tak już wysokiego i rosnącego poziomu pyłu zawieszonego, co spowodowane jest głównie spalaniem paliw kopalnych i odpadów związanym z szybko rosnącą populacją. W ramach projektu pilotażowego opracowano i przetestowano usługę tworzącą mapy wskaźników jakości powietrza w czasie rzeczywistym, co umożliwia identyfikację przyczyn i reagowanie na skutki zanieczyszczenia powietrza. W przypadku Dar Es Salaam mapowanie partycypacyjne i zaangażowanie społeczności, zbieranie danych, zwłaszcza na wrażliwych obszarach miasta, w których gwałtowny rozwój zwiększa zagrożenia klimatyczne, pomogły w integracji danych geoprzestrzennych i z obserwacji ziemi. Dzięki temu dopracowano oceny ryzyka związanego z klimatem i usprawniono podejmowanie decyzji.
Szkolenia i „liderzy interesariuszy”
Zidentyfikowano „liderów interesariuszy” i przygotowano ich do działań rzeczniczych dotyczących potrzeb ich krajów, instytucji i sieci. Wraz z badaczami wspomniani liderzy interesariuszy będą częścią społeczności praktyków, która zostanie na miejscu po zakończeniu projektu. W ramach projektu KADI zmapowano również krajowe możliwości i dostępność sprzętową oraz utworzono długoterminowe programy szkoleniowe, aby zapewnić dogłębny rozwój umiejętności zawodowych, które będą wspierać krajowe i międzynarodowe przedsięwzięcia i dialogi. Na przykład praktyczne szkolenie w zakresie pomiarów gazów cieplarnianych w strefie przybrzeżnej umożliwiło uczestnikom z 13 krajów afrykańskich dostarczanie danych do sieci SOCONET(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Surface Ocean CO2 Reference Observing Network). „Prace prowadzone w ramach KADI zaprezentowano na otwarciu międzynarodowej konferencji ICSHMO (International Conference on Southern Hemisphere Meteorology and Oceanography)” — podkreśla Kutsch. KADI poprawiło dokładność i dostępność informacji klimatycznych dla całej Afryki. Pomoże to afrykańskim naukowcom i decydentom poprawić adaptację do zmian klimatu, łagodzenie ich skutków i odporność w Afryce Subsaharyjskiej, jednocześnie zapewniając im wsparcie w negocjacjach z innymi regionami w ramach porozumienia paryskiego.