Zawór pneumatyczny do zmniejszania korozji organów piszczałkowych
Organy piszczałkowe stanowią ważną część dziedzictwa kulturowego Europy. Niestety ten wyjątkowy instrument jest teraz zagrożony. Ołów oraz jego stopy stosowane w piszczałkach organów zostały poważnie dotknięte korozją atmosferyczną wewnątrz pomieszczeń. Aby zaradzić tej sytuacji, w ramach projektu COLLAPSE opracowano strategie konserwacji. Obejmują one zmianę środowiska w celu zapobieżenia korozji piszczałek. Z drewna używanego do budowania wiatrownicy i szafy organowej wydzielane są kwasy organiczne. Tradycyjnie w organach piszczałkowych wykorzystywano dąb. Niestety stwierdzono, że dąb wydziela duże ilości kwasów organicznych, w szczególności kwasu octowego. Temperatura oraz wilgotność wewnątrz instrumentu również mają wpływ na korozję — oddziałują na poziom wydzielania oraz sam proces korodowania. Opracowano też techniki i produkty służące do czyszczenia skorodowanych piszczałek oraz ochrony tych już zagrożonych przed dalszą korozją. W ramach projektu COLLAPSE opracowano zawór pneumatyczny, który można zamontować w organach. Zawór automatycznie wentyluje instrument przed rozpoczęciem gry, usuwając powietrze zawierające kwasy organiczne. W ramach projektu przeprowadzono badania na wybranych skorodowanych i nieskorodowanych organach w Belgii, Niemczech, Włoszech oraz Holandii. Historyczne organy Stellwagen w kościele Św. Jakuba w Lubece były znacząco skorodowane. Konsorcjum COLLAPSE dopasowało cztery zawory do wiatrownicy w celu wyeliminowania problemu. Konstruktorzy organów, restauratorzy oraz właściciele zostali już poinformowani o zaworze na konferencjach, seminariach, w opublikowanych artykułach i na stronie internetowej projektu dostępnej pod adresem www.goart.gu.se/collapse. Wiedza i umiejętności zdobyte w ramach projektu COLLAPSE zapewnią instytucjom kulturalnym, parafiom i stowarzyszeniu inżynierii produkcji SME (Society of Manufacturing Engineering) nowe narzędzie do ochrony dziedzictwa kulturowego Europy przez zapobieganie korozji piszczałek.
