Skip to main content
European Commission logo print header

Article Category

Story
Zawartość zarchiwizowana w dniu 2024-04-22

Article available in the following languages:

Przykłady udanych projektów – System transportu inteligentniejszy od typowych systemów

Błędy człowieka stanowią przyczynę 95 % wypadków drogowych. Oznacza to, że inteligentne systemy transportu mogłyby przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa na europejskich drogach. Celem projektu finansowanego ze środków UE było połączenie rozproszonych europejskich prac badawczych w tej dziedzinie.

Gospodarka cyfrowa icon Gospodarka cyfrowa

Dzięki skoordynowanym działaniom oraz skutecznej polityce i środkom na poziomie unijnym i krajowym wzrasta bezpieczeństwo na europejskich drogach, co jest dobrą wiadomością. Na przykład w latach 1991-2006 łączna liczba ofiar śmiertelnych na drogach spadła o 44%, natomiast biorąc pod uwagę okres po 2000 roku, liczba ta spadła o 23%. Niemniej jednak rosnąca mobilność wiąże się z dużą liczbą ofiar. Tylko w 2006 roku w wypadkach na europejskich drogach zginęło 43 000 ludzi, co stanowi dwudziestokrotność łącznej liczby ofiar śmiertelnych w przypadku transportu kolejowego i lotniczego, pomimo często podawanych w mediach wiadomości o wypadkach tych środków transportu. W 2008 roku liczba ta spadła i wyniosła 39 000, a liczba rannych osób wyniosła 1,7 miliona. Technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) mogą odegrać istotną rolę w zwiększeniu bezpieczeństwa drogowego i transportowego, co zostało udowodnione dzięki unijnej inicjatywie eSafety. Inicjatywa ta ma na celu wdrożenie idei inteligentnego bezpieczeństwa drogowego oraz technologii w zakresie ekologicznego kierowania pojazdami. Inteligentne systemy transportu (ITS) znalazły zastosowanie w dziedzinie pokładowych systemów informacyjnych, zaawansowanych systemów wspomagania kierowców oraz zarządzania ruchem i transportem. Mogą się one przyczynić także do zwiększenia oddziaływania pomiędzy różnymi rodzajami infrastruktury, na przykład infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej, oraz pomiędzy różnymi rodzajami transportu (lotniczym, kolejowym i drogowym). Ponadto odznaczają się one ogromnym potencjałem ekonomicznym spowodowanym rozwojem rynku pokładowych systemów informacyjnych (IVIS) oraz zaawansowanych systemów wspomagania kierowców (ADAS), takich jak technologia wykrywania pieszych i pojazdów. Mylić się jest rzeczą ludzką Badanie przyczyn wypadków drogowych wykazało, że błędy człowieka stanowią przyczynę 95% wypadków. Z tego powodu telematyka drogowa i systemy wspomagania kierowców mogą przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa drogowego oraz mobilności. W celu zapewnienia skuteczności i przydatności tych systemów oraz uniknięcia potencjalnego negatywnego ich wpływu od samego początku należy opracowywać je z myślą o potrzebach użytkowników. Europejskie środowisko badawcze odznacza się doskonałymi możliwościami w zakresie prowadzenia prac badawczo-rozwojowych systemów ITS, szczególnie w dotychczas rozproszonych obszarach inżynierii kognitywistycznej oraz inżynierii czynnika ludzkiego. Finansowana przez UE sieć doskonałości o nazwie "Projektowanie skoncentrowane na ludziach i technologie społeczeństwa informacyjnego" (Humanist) działająca w latach 2004-2008 miała na celu zmniejszenie rozproszenia prowadzonych w Europie prac badawczych w tych dziedzinach poprzez integrację wiedzy w ramach Unii. Sieć liczyła 130 członków z 25 wiodących europejskich instytutów badawczych w dziedzinie bezpieczeństwa drogowego i transportu. Instytuty te miały na celu skoordynowanie swoich działań, tak aby uniknąć dublowania pracy, wzmocnić korzyści społeczne wynikające ze stosowania systemów ITS, przeprowadzić harmonizację podejść stosowanych na poziomie krajowym, zwiększyć szybkość reakcji na nowe technologie oraz sprostać wyzwaniom na poziomie międzynarodowym dzięki zaawansowanym badaniom. W ciągu czterech lat istnienia sieć Humanist przyczyniła się do sformułowania europejskiej polityki w tym obszarze dzięki dostarczeniu wartościowych informacji Europejskiej Radzie ds. Badań w Dziedzinie Transportu Drogowego (ERTRAC). Zadaniem Rady jest wspieranie działań wszystkich interesariuszy w celu zapewnienia planowego, skoordynowanego i wydajnego wykorzystania zasobów badawczych, aby sprostać ciągłym wyzwaniom związanym z transportem drogowym. Dzięki unijnej inicjatywie eSafety dwoje członków sieci Humanist weszło w skład roboczego zespołu badawczo-rozwojowego inicjatywy eSafety, co przyczyniło się do zapewnienia informacji umożliwiających interesariuszom sformułowanie programu działań w zakresie wspierających mobilność technologii informacyjno-komunikacyjnych w ramach Siódmego Programu Ramowego (7PR, 2007-2013). Ponadto troje doświadczonych badaczy należących do sieci Humanist weszło w skład zespołu roboczego inicjatywy eSafety ds. interakcji człowieka z maszyną (HMI). Wzbogacili oni europejski zbiór zasad w zakresie interakcji HMI o informacje z dziedziny bezpiecznych i wydajnych pokładowych systemów informacyjnych i komunikacyjnych. Obawy związane z systemami ITS dotyczyły braku pewności co do w pełni pozytywnego wpływu tych systemów na zachowania i postawy kierowców oraz możliwości kształtowania negatywnych zachowań, takich jak nadmierne uzależnienie od technologii oraz brak ostrożności. Sieć Humanist umożliwiła lepsze poznanie wpływu systemów ITS na zachowanie kierowców. W ramach sieci zorganizowano kilka konferencji i warsztatów, w których wzięli udział czołowi badacze z tej dziedziny, oraz promowano ideę wymiany wiedzy. W ramach sieci wydano także książkę pod tytułem "Krytyczne problemy zaawansowanych systemów motoryzacyjnych oraz projektowania skoncentrowanego na ludziach", która według Jean-Pierre’a Medevielle’a będącego koordynatorem sieci Humanist jest "uznawana za dokument referencyjny" w tej dziedzinie. Ponadto w ramach sieci stworzono narzędzie multimedialne przeznaczone do szkolenia kierowców w zakresie korzystania z systemów ITS. Wirtualna doskonałość Jednym z głównych osiągnięć sieci Humanist było utworzenie przeznaczonej dla interesariuszy internetowej platformy poświęconej skoncentrowanemu na ludziach projektowaniu transportu drogowego oraz mającej na celu prezentację idei i udostępnianie zasobów, koordynację i integrację prac oraz opracowanie wspólnych działań. "Wirtualne centrum doskonałości sieci Humanist" (Humanist-VCE) zostało oficjalnie uruchomione na początku 2008 roku. Centrum Humanist-VCE stanowi sieć kilkunastu centrów badawczych i uczelni zlokalizowanych na terenie UE i Norwegii. Według Medevielle'a centrum prowadzi działania w oparciu o osiągnięcia sieci Humanist dzięki "aktualizacji strategicznego planu działań, udostępnieniu nowej wiedzy oraz wspólnej wizji przyszłości tej dziedziny nauki oraz wsparciu nowego pokolenia naukowców poprzez szkolenia ad hoc, szczegółowe nauczanie oraz wprowadzenie młodych naukowców do społeczności doświadczonych badaczy". Wirtualne centrum umożliwia jego członkom dostęp do platformy promującej współpracę w zakresie badań oraz prowadzenie prac badawczo-rozwojowych nowej generacji, rozpowszechnianie wyników poprzez szkolenia oraz wspieranie uczestnictwa członków centrum we wspólnych projektach badawczych prowadzonych na poziomie europejskim, krajowym i międzynarodowym. W ramach centrum regularnie organizowane są także konferencje. Ostatnia konferencja została zorganizowana w kwietniu 2010 roku w Berlinie. Wzięło w niej udział ponad 110 uczestników reprezentujących publiczne i prywatne organizacje badawcze sektora akademickiego i przemysłowego pochodzące z Europy, Ameryki Płn. i Płd., Azji oraz Australii. Członkowie centrum Humanist-VCE prowadzą obecnie prace w ramach szeregu projektów finansowanych przez UE ze środków 7PR w różnych dziedzinach, takich jak opracowanie metod testowania elektronicznych systemów zabezpieczeń, badanie oddziaływań kierowcy i systemu oraz wpływ systemów na zachowanie kierowców, a także pozyskiwanie i analiza danych oraz modelowanie systemów. Ponadto kilkoro uczestniczących w pracach sieci badaczy zostało wykładowcami w ramach nowego kierunku studiów magisterskich poświęconych czynnikowi ludzkiemu i nowym technologiom w dziedzinie transportu. Ich głównym celem jest promowanie wiedzy w zakresie czynnika ludzkiego i ergonomii, co powinno przyczynić się do wsparcia projektowania i wdrożenia systemów ITS oraz zapewnienia informacji o regulacjach w zakresie projektowania w celu zwiększenia wydajności i bezpieczeństwa. Pierwsza edycja studiów magisterskich rozpoczęła się w grudniu 2009 roku w lizbońskim Wyższym Instytucie Edukacji i Badań (ISEC).