Śledzenie zanieczyszczeń w Arktyce
W ramach projektu ARCRISK (Arctic Health Risks: Impacts on health in the Arctic and Europe owing to climate-induced changes in contaminant cycling), finansowanego ze środków UE, modelowano potencjalny wpływ zmiany klimatu na długodystansowy transport zanieczyszczeń środowiskowych w atmosferze. Źródłem zanieczyszczeń są regiony położone na półkuli północnej. Zbadano transfer substancji zanieczyszczających Arktykę poprzez prądy oceaniczne, wraz z potencjalnym wpływem klimatu na cykl zanieczyszczeń na tym obszarze. Uczeni badali zależność między tymi zmianami a potencjalnymi zmianami narażenia ludzi na zanieczyszczenia w wyniku spożycia zwierząt pochodzących z Arktyki. Do tego celu wykorzystano model morskiego łańcucha troficznego, który pozwolił na oszacowanie przeniesienia zanieczyszczeń organicznych do dorsza polarnego i fok spożywanych przez ludzi. Wyniki te porównano z wynikami uzyskanymi w regionie europejskim poprzez wykorzystanie modelu oceny wpływu zmiany klimatu na środowisko i transport organicznych substancji zanieczyszczających w Morzu Czarnym. Pobrano próbki śniegu, lodu morskiego i wody morskiej ze środowiska w pobliżu Svalbard oraz na Morzu Barentsa i Grenlandzkim Wykorzystano je do określenia poziomów pestycydów chloroorganicznych, dwufenyli polichlorowanych i związków perfluorowanych. Zbadano transfer substancji zanieczyszczających z powietrza do śniegu oraz ich dalszy los w topniejących warstwach śniegu. Określono poziom zanieczyszczeń w lokalnych produktach spożywczych, takich jak golec, łosoś i renifer. Wyniki pokazują, że uporczywe zanieczyszczenia organiczne (POP) i rtęć mają najsilniejszy wpływ na rozwój płodu, dzieci oraz kobiety w wieku rozrodczym. Dlatego też niezbędne będzie zbadanie trendów dotyczących narażenia ludzi na POP i rtęć w Arktyce oraz wpływu tych zanieczyszczeń na najbardziej narażone grupy. Niektóre nowe zanieczyszczenia organiczne obecne w Arktyce posiadają inne właściwości niż "starsze" POP, a ich zachowanie może się różnić. Zmniejszenie pokrywy śnieżnej i lodowej przyczyni się do zwiększenia uwalniania tych związków do wody zamiast do atmosfery. Narzędzia oceny opracowane i wykorzystane w projekcie ARCRISK, wraz z bazami danych, modelami i systemami monitorowania, umożliwiają dalszą analizę wpływu zmiany klimatu na zmiany narażenia ludzi. Wahania te mogą być wynikiem zmiany pochodzenia, transportu i zachowania zanieczyszczeń w środowisku, a także wchłaniania i przenoszenia w łańcuchach pokarmowych.
Słowa kluczowe
Zanieczyszczenia, Arktyka, narażenie ludzi, obie zanieczyszczeń, uporczywe zanieczyszczenia organiczne
