Bezpieczeństwo żywnościowe w obliczu zmiany klimatu
Projekt FACCE CSA (Agriculture, food security, and climate change) był działaniem koordynacyjnym i wspierającym (CSA). Jego celem było przygotowanie i wsparcie pomyślnego opracowania inicjatywy w zakresie wspólnego programowania FACCE (JPI). JPI to efekt ćwiczenia prognostycznego Stałego Komitetu ds. Badań Naukowych w dziedzinie Rolnictwa (SCAR), które pozwoliło zidentyfikować bezpieczeństwo żywnościowe i zmianę klimatu jako dwa krytyczne wyzwania, przed jakimi stoi europejskie rolnictwo. W działania zaangażowało się 11 partnerów z FACCE JPI, którzy opracowali narzędzia i struktury mające zapewnić skuteczne wdrożenie procesu wspólnego programowania. Działania JPI były koordynowane na wysokim poziomie strategicznym, by zapewnić pomyślną dostawę oraz aktualizację powstających koncepcji rolnictwa, bezpieczeństwa żywnościowego i zmiany klimatu poprzez program badań strategicznych (SRA). W ramach wdrożenia programu SRA podjęto globalne wyzwania dotyczące bezpieczeństwa żywnościowego w kontekście wzrostu liczebności populacji i zmiany klimatu. Do głównych osiągnięć projektu FACCE CSA można zaliczyć opracowanie SRA, w ramach którego zweryfikowano obecne i przyszłe krajowe programy badawcze skupiające się na głównych zagadnieniach z zakresu FACCE JPI. Wykorzystano także opinie zainteresowanych stron uzyskane w ramach konsultacji publicznych, warsztatów na poziomie krajowym i regionalnym oraz panelu doradczego. Przeprowadzono mapowanie i ćwiczenia prognostyczne, aby określić obecne i przyszłe programy badawcze i projekty, grantodawców, polityki, instytuty, infrastrukturę i partnerstwa wewnętrzne. Informacje te wykorzystano w celu zaproponowania tematów i instrumentów, przydatnych we wspólnych działaniach. Pięć wspólnych działań będących owocem spotkań poświęconych mapowaniu usprawniło wymianę i mobilność badaczy, uczonych ze stopniem doktorskim oraz studentów na otwartym europejskim rynku pracy. Instrumenty JPI zwiększyły zasięg w porównaniu do sieci europejskiej przestrzeni badawczej (ERA-NET) i wspólnych wezwań do składania wniosków o udział w projektach, generując nowe formy wiedzy opierające się na istniejących badaniach. Innowacyjne instrumenty FACCE, takie jak baza wiedzy i sieć wiedzy, pomogły uporządkować krajowe priorytety i zareagowały na potrzeby określonych zaangażowanych społeczności naukowych. Program badań strategicznych FACCE JPI rozpowszechniono za pośrednictwem strony internetowej FACCE JPI oraz różnych metod komunikacji pośród wszystkich zainteresowanych stron w Europie i na świecie. Prace realizowane w ramach projektu FACCE CSA naznaczyły początek ogólnoeuropejskiego podejścia w zakresie rozwiązywania poważnych wyzwań społecznych, takich jak wzrost populacji i zmiana klimatu, poprzez uporządkowanie programów krajowych.
Słowa kluczowe
Bezpieczeństwo żywnościowe, zmiana klimatu, rolnictwo, wspólne programowanie, wzrost populacji