Ekologiczne urządzenia hydrauliczne do prac górniczych i budowlanych
W przypadku dużych obciążeń w zastosowaniach przemysłowych dominują ropopochodne płyny hydrauliczne, które umożliwiają pracę w ekstremalnych warunkach powodujących zwiększone zużycie części, tarcie i korozję. Znane jest jednak działanie rakotwórcze takich płynów. Przepisy dotyczące ich używania stają się coraz bardziej restrykcyjne, a koszty utylizacji rosną, toteż opracowanie alternatyw dla olejów hydraulicznych stało się dla przemysłu priorytetem. Naukowcy zainicjowali finansowany ze środków UE projekt HYDRO-COAT ("Novel high-pressure water hydraulic equipment for application in the construction and mining sector") w celu opracowania nowego typu ekologicznych maszyn przemysłowych, w których płynem hydraulicznym jest woda. Dotychczas nie istniał taki sprzęt nadający się do zastosowań wysokociśnieniowych w budownictwie i górnictwie, choć jest to największy rynek zbytu podzespołów hydraulicznych. Kluczem do sukcesu było przezwyciężenie trudności związanych ze smarowaniem oraz pogarszaniem się właściwości mechanicznych pod wysokim ciśnieniem. Badacze skoncentrowali się na stworzeniu nowatorskich, przyjaznych dla środowiska i opłacalnych powłok oraz procesów powlekania. Opracowano powłokę dwuwarstwową łączącą węgiel diamentopodobny z innowacyjną, samosmarującą nanopowłoką słupkową. Naukowcy dokonali optymalizacji dwóch różnych procesów odkładania i stworzyli system wspomagania decyzji mający pomagać projektantom powłok i ułatwiać transfer wyników projektu do współpracujących małych i średnich przedsiębiorstw. Zespół opracował następnie odpowiednie procesy przemysłowe powlekania, aby zapewnić zgodność z produkcją komponentów hydraulicznych na skalę przemysłową. Zaprojektowany przez naukowców wodny układ hydrauliczny zastosowano w całkowicie funkcjonalnej maszynie demonstracyjnej — minikoparce wykorzystującej wodę jako płyn roboczy. Technologia HYDRO-COAT umożliwi używanie wody zamiast płynów ropopochodnych w hydraulicznych układach przenoszenia mocy w ciężkich maszynach. Przyniesie to liczne korzyści dla przemysłu, pracowników i środowiska. Woda jest znacznie tańsza, a jej użycie nie wiąże się z żadnymi kosztami operacyjnymi ani transportowymi. Ponadto jest nietoksyczna i niepalna, co oznacza niższe koszty ubezpieczenia i większe bezpieczeństwo. Przejście na wodę rozwiąże też problem utylizacji, która w przypadku ropopochodnych płynów hydraulicznych wymaga przestrzegania kosztownych procedur szczegółowo regulowanych przepisami. Projekt HYDRO-COAT wniósł istotny wkład w zwiększanie ekologiczności i konkurencyjności sektora górniczego i budowlanego w UE.
