WHO zwraca uwagę na niebezpieczeństwa powodowane światłem słonecznym
Światło słoneczne ma zasadnicze znaczenie niemal dla całego życia na Ziemi. Jednakże dobrego też może być zbyt wiele, co uświadamiają sobie niektórzy ludzie w Europie środkowej i północnej mając obecnie do czynienia z wyjątkowo wysokimi temperaturami i zbyt silnym światłem słonecznym. W nowym raporcie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zwrócono uwagę na zagrożenia związane ze światłem słonecznym, w szczególności z promieniowaniem ultrafioletowym (UV) - około 60000 ludzi umiera co roku na choroby związane z ekspozycją na światło słoneczne. Z uwagi na to, że często trudno jest ustalić dane liczbowe dotyczące chorób wywoływanych ekspozycją na światło słoneczne, WHO zestawiła górne i dolne wartości szacunkowe zarówno wskaźnika DALY (disability adjusted life years - lata życia skorygowane niesprawnością) w związku ze skutkami promieniowania UV, jak i liczby rocznych zgonów, do celów swojego raportu zatytułowanego "Globalne obciążenie chorobami powodowanymi przez słoneczne promieniowanie ultrafioletowe"; jest to pierwszy raport tego rodzaju. Podane wartości są wysokie - wskaźnik DALY rzędu 1,5 miliona rocznie lub 60000 zgonów. Jak wynika z raportu, prawie wszystkich uleczalnych przypadków zachorowań można "uniknąć poprzez właściwą ekspozycję na promieniowanie UV (minimum wymagane w celu utrzymania dostatecznego poziomu witaminy D)". Promieniowanie UV może powodować trzy rodzaje raka skóry - czerniaka złośliwego, raka kolczystokomórkowego i raka podstawnokomórkowego. Większość zgonów powoduje czerniak złośliwy, którego można skutecznie leczyć jedynie w przypadku wykrycia na wczesnym etapie rozwoju. Około 90 procent przypadków czerniaka złośliwego w skali globalnej spowodowane jest przez światło słoneczne. Kolejnym możliwym zagrożeniem dla zdrowia jest czwarta, wyjątkowo rzadka postać raka, jakim jest rak kolczystokomórkowy rogówki lub spojówki. Do innych chorób powodowanych przez światło słoneczne należą: - fotostarzenie: przedwczesne starzenie się skóry, znane także jako rogowacenie słoneczne, może być stanem przedrakowym. Rogowacenie słoneczne całkowicie jest przypisywane ekspozycji na promieniowanie UV. - oparzenie słoneczne: może być ciężkie i w skrajnych przypadkach może wymagać przeszczepów skóry. Powstałe obciążenie chorobą wynikające z oparzenia słonecznego jest przypisywane ekspozycji na promieniowanie UV. - zaćmy korowe: długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do naturalnej reakcji organizmu - odkładania materiału chroniącego oko. Niestety może prowadzić to do ślepoty. Około pięć procent wszystkich przypadków chorobowych związanych z zaćmami jest przypisywane ekspozycji na promieniowanie UV. - skrzydlik: narośl w kształcie skrzydła tworząca się na powierzchni oka. 40-70 procent zachorowań na skrzydlika jest przypisywane ekspozycji na promieniowanie UV - nawracająca opryszczka wargi (RHL): Ekspozycja na promieniowanie UV powoduje nawracanie opryszczki zwykłej (tzw. "febry"). 25-50 procent globalnego obciążenia tą chorobą jest przypisywane ekspozycji na promieniowanie UV. WHO nie opowiada się jednak za pozostawaniem w pomieszczeniach zamkniętych. Znane są dobroczynne skutki działania słońca, na przykład dzięki podnoszeniu poziomu witaminy D w organizmie oraz poprzez ogólną poprawę samopoczucia, co po prostu można przypisać temu, że ludzie lubią światło słoneczne. Przedstawiając te sprawę w szerszym kontekście, WHO ocenia, że jeżeli pozbawić nas dobroczynnych skutków działania światła słonecznego, choroby takie jak krzywica czy osteoporoza, spowodowałyby zwiększenie wskaźnika DALY do poziomu 3,3 miliarda. "Ta globalna ocena zagrożeń dla zdrowia wynikających z promieniowania UV stanowi dobrą podstawę do podjęcia działań na rzecz zdrowia publicznego. Potrzeba nam trochę słońca, lecz zbyt dużo słońca może być niebezpieczne - a nawet śmiercionośne. Na szczęście chorobom powodowanym przez promieniowanie UV, takim jak czerniak, inne nowotwory skóry oraz zaćmy, można całkowicie zapobiec stosując proste środki ochronne" - powiedziała dr Maria Neira, dyrektor ds. zdrowia publicznego i środowiska w WHO.