Czy układy immunologiczne się lenią?
Młodzi rodzice słyszą raz po raz, że niemowlę należy chronić przed bakteriami, sterylizując butelki i smoczki, i często myjąc ręce. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów mydła antybakteryjnego przeznaczonego dla dzieci, rodziców i opiekunów. Poza tym, jeszcze przed ukończeniem trzeciego roku życia, dzieci są szczepione przeciwko najpoważniejszym chorobom wirusowym. Jedno z pytań postawionych w projekcie DIABIMMUNE, finansowanym na kwotę 6 milionów EUR z Siódmego Programu Ramowego (7PR), brzmi: czy poprzez usuwanie wszelkich bakterii z otoczenia nie osłabiamy układu immunologicznego naszych dzieci? W programie DIABIMMUNE uczestniczą partnerzy z Estonii, Finlandii, Niemiec, Holandii i Rosji. W sumie przebadanych zostanie 7.000 dzieci w Finlandii, Estonii i w północno-zachodniej części Federacji Rosyjskiej - Karelii. W każdym z krajów monitorowanych będzie ponad 300 dzieci, od narodzenia do trzecich urodzin. Poza tym badanie obejmie 2.000 dzieci w wieku od lat trzech do pięciu. "Wcześniej badaliśmy zagadnienia związane z układem immunologicznym i reakcjami alergicznymi u fińskich i karelskich dzieci w wieku szkolnym. Aktualnie badamy niemowlęta i małe dzieci, aby uzyskać nowe informacje o dojrzewaniu układu immunologicznego i jego interakcji z otoczeniem" - wyjaśnia profesor Mikael Knip z Uniwersytetu Helsińskiego, który jest koordynatorem projektu. Poprzednie badania wykazały, że u dzieci fińskich prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę typu 1 jest sześciokrotnie większe, a zachorowania na celiakię (chorobę trzewną wywołaną nieprawidłowościami w funkcjonowaniu układu odpornościowego) - pięciokrotnie, niż u dzieci karelskich. Różnice te są obecne mimo tego, że mieszkańcy obu tych krajów posiadają zasadniczo taką samą liczbę typów antygenów HLA, które predysponują ich do chorób układu immunologicznego. "Takie różnice w częstotliwości problemów immunologicznych i reakcji alergicznych pomiędzy Finlandią a Karelią nie mogą wynikać z przyczyn genetycznych. Wysoki standard życia i związany z tym tryb życia zdają się sprzyjać rozwojowi chorób układu odpornościowego i alergiom" - uważa profesor Knip. Projekt DIABIMMUNE będzie koncentrować się na przykład na rozwoju flory bakteryjnej w jelitach po narodzeniu oraz na wpływie otoczenia na skład tejże flory bakteryjnej. Innym przedmiotem badań będzie wpływ infekcji na dojrzewanie układu immunologicznego człowieka oraz działanie białych krwinek białych, , które regulują reakcje immunologiczne. Naukowcy będą także badać, czy odporność zdobywana wskutek infekcji wywołujących reakcje immunologiczne i alergiczne jest związana z ogólnym obciążeniem organizmu, czy raczej z konkretnymi drobnoustrojami. Organizatorzy projektu chcieliby także ocenić wpływ sposobu odżywiania dzieci na dojrzewanie układu immunologicznego, jelitową florę bakteryjną i pojawianie się infekcji. Choć badania potrwają kilka lat, oczekuje się, że ich wyniki znacznie pogłębią wiedzę na temat choroby trzewnej, alergii i innych zaburzeń układu odpornościowego.