Poprawa nanobezpieczeństwa dzięki badaniom naukowym
Nanotechnologia ma być jednym z podstawowych, technologicznych kół zamachowych w przekształcaniu UE w rzeczywistą Unię innowacji. Od ulepszania kosmetyków i tkanin po wydłużanie okresu przechowywania żywności, potencjał produktów sygnowanych nano jest ogromny. Aczkolwiek prócz tych pożądanych korzyści, wytworzone nanomateriały (ENM) i nanotechnologiczne zastosowania budzą obawy o ich możliwe oddziaływanie na zdrowie oraz bezpieczeństwo człowieka i środowiska. Wcześniej nie prowadzono systematycznych badań nad zagrożeniami czy narażeniem na działanie ENM, niemniej w ostatnich latach europejska społeczność naukowa podjęła prace w tym zakresie. Około 50 projektów 6PR i 7PR, zakończonych lub w toku realizacji, w które zainwestowano 137 mln EUR, przyczyniło się do postępów w nanotechnologii i zarządzaniu bezpieczeństwem. W ramach jednego z tych jakże ważnych projektów - NANOFORCE - który poświęcony jest nanotechnologii w przemyśle chemicznym, ogłoszono niedawno wyniki testów laboratoryjnych przeprowadzanych w Polsce, Słowenii i we Włoszech. Wszystkie laboratoria zajmowały się badaniem toksyczności nanocząstek w rozmaitych produktach. Veneto Nanotech, z siedzibą we Włoszech, badało czynniki ryzyka związane z nanocząstkami zawartymi w wielu środkach antybakteryjnych. Testy wykazały, że ryzyko w czasie kontaktu użytkownika podczas lakierowania, zwłaszcza za pomocą pędzla, było bardzo niskie. Jednak wzrastało kiedy proszek uwalniał się ze środka czyszczącego w pomieszczeniach. Tymczasem koledzy z Uniwersytetu w Novej Goricy, Słowenia, analizowali toksyczność nanocząstek w wodzie wypłukanej z farb. Według uzyskanych wyników znacznie mniej nanocząstek uwalniało się w wyniku mycia/opadów deszczu niż zanurzenia. Polscy partnerzy z Instytutu Wysokich Ciśnień PAN prowadzili równolegle badania nad toksycznością syntetyzowanego nanoproszku ZnO. W toku prowadzonych doświadczeń zespół stwierdził, że proste testy, w których nanocząstki są dodawane do nośnika, nie pozwalają na wyciągnięcie wniosków dotyczących toksyczności nanocząstek. Mając na względzie łączenie wiedzy naukowej i biznesu w Europie Środkowej, w ramach projektu NANOFORCE przyjęto unikatowe podejście polegające na bezpośrednich kontaktach z przemysłem, zwłaszcza przedsiębiorstwami chemicznymi. Przedstawiciel NANOFORCE zauważył: „Naszym nadrzędnym celem jest lepsza integracja nauki, przemysłu, finansów, zarządzania i regulacji prawnych, aby umożliwić nanotechnologiom generowanie korzyści dla obecnych i przyszłych pokoleń w Europie”. NANOFORCE zajmuje się tematyką nanobezpieczeństwa nie będąc członkiem klastra ds. nanobezpieczeństwa (NanoSafety Cluster). Niemniej niektóre instytucje partnerskie są członkami tego klastra lub pełnią w jego ramach rolę krajowych punktów kontaktowych albo są zaangażowane w prezentowane tam projekty. „NanoSafety Cluster” powołano, aby zadbać o możliwie jak najlepszą koordynację i optymalną zespołowość prowadzonych badań nad nanobezpieczeństwem, takich jak NANOFORCE. Klaster, gromadzący projekty 6PR i 7PR, ma zoptymalizować synergie między projektami poświęconymi wszelkim aspektom nanobezpieczeństwa, w tym toksykologii, ekotoksykologii, ocenie narażenia, mechanizmom interakcji, ocenie ryzyka i normalizacji.Więcej informacji: NANOFORCE http://www.nanoforceproject.eu/(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Zjednoczone Królestwo