Zwiększenie potencjału badawczego w krajach Bałkanów Zachodnich
UE skupia wysiłki na pobudzaniu i promowaniu innowacji, a jednym z najważniejszych narzędzi w tym zakresie jest strategia Unia Innowacji. Zakłada ona tworzenie środowiska sprzyjającego innowacyjności i ma przynieść Europie wzrost gospodarczy i nowe miejsca pracy. Projekt WEB-INUNION (Bringing Western Balkans closer to Innovation Union: An example of EURAXESS regional collaboration) przybliżył kraje Bałkanów Zachodnich do realizacji ogólnego założenia Unii Innowacji dotyczącego stworzenia sprzyjającego innowacyjności i opartego na badaniach naukowych środowiska w UE. Projekt promował atrakcyjne warunki pracy i prowadzenia badań. W szczególności dokonano tego poprzez uwypuklenie takich warunków w europejskiej Karcie Naukowca oraz Kodeksie postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych. W Chorwacji założono grupę ds. strategii zasobów ludzkich dotyczącej naukowców, dzięki której instytucje mogły omawiać Kodeks i oceniać strategię zasobów ludzkich. W prawie wszystkich uczestniczących krajach zaobserwowano wzrost liczby sygnatariuszy Kodeksu oraz wzrost liczby instytucji badawczy z logo Komisji "HR Excellence in Research". W projekcie WEB-INUNION przeanalizowano także przeszkody hamujące mobilność badaczy. Integralnym elementem działań było promowanie i objaśnianie korzyści płynących z korzystania z portalu EURAXESS oraz dostępnych tam ogłoszeń o pracę. Przeprowadzono badanie ankietowe, zaktualizowano bazę danych oraz dokonano analizy krajowego prawodawstwa, aby lepiej poznać aktualne przeszkody. Krajowe raporty oraz informacje uzyskane od prawodawców i grup konsultacyjnych pozwoliły na opracowanie cennych zaleceń dotyczących możliwości eliminowania takich przeszkód w każdym z krajów. Raporty te połączono ostatecznie w raport syntetyczny, dający dokładny ogląd całego regionu. Innym zadaniem było zbadanie problemu badaczy, którzy wyemigrowali ze swojego kraju, oraz sposobów na nakłonienie ich do powrotu do ojczyzny. Stworzono bazę danych, w której obecnie znajdują się 924 osoby z 34 krajów. Badanie ankietowe, choć cieszyło się zmienną popularnością, umożliwiło wyjaśnienie procesów decyzyjnych i motywacji przyświecających badaczom. Wyniki wskazały na podobieństwa między krajami, a krajowe raporty dostarczyły zaleceń, które powinny zaowocować intensyfikacją krajowych badań. Zwiększona świadomość na temat zmian potrzebnych do zachęcania naukowców oraz współpraca między instytucjami badawczymi i prawodawcami zajmującymi się tymi dziedzinami tworzy bezpieczniejsze i bardziej atrakcyjne fundamenty dla badań naukowych. Podsumowując, omawiane działania prowadzone w krajach Bałkanów Zachodnich w sposób wydatny zwiększają ich możliwości w zakresie realizacji zobowiązań dotyczących innowacji oraz przyczyniają się do podniesienia poziomu prowadzonych tam badań.
Słowa kluczowe
Bałkany Zachodnie, badania, miejsca pracy, wzrost, środowisko sprzyjające innowacyjności