Projekty unowocześnienia LHC otwierają możliwości przed zaawansowanymi technologiami
Skompletowane zostały projekty unowocześnienia Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC) w Szwajcarii, które mają poszerzyć możliwości dokonywania odkryć za pomocą akceleratora. Dzięki finansowanemu ze środków UE przedsięwzięciu projektowemu HILUMI LHC, mogą być teraz opracowywane prototypy przemysłowe różnych części akceleratora, zanim rozpocznie się mniej więcej około roku 2020 etap budowy, którego ostatecznym celem jest dziesięciokrotne zwiększenie świetlności obiektu. Ukończenie etapu projektowego otworzyło nowe możliwości przed europejskimi przedsiębiorstwami z sektora zaawansowanych technologii, które w drugiej połowie obecnej dekady mogą ubiegać się o kontrakty o szacowanej wartości rzędu 300 mln EUR. Sukces projektu przyczynił się także zdecydowanie do ugruntowania pozycji europejskiej przestrzeni badawczej (EPB) jako centralnego węzła globalnej współpracy badawczej oraz lidera pionierskiej wiedzy i technologii. LHC to największy i dysponujący największą mocą na świecie akcelerator cząstek elementarnych. LHC to gigantyczny, okrągły tunel o długości 27 kilometrów, zbudowany pod ziemią na pograniczu szwajcarsko-francuskim przez Europejską Organizację Badań Jądrowych (CERN), zaprojektowany do przeprowadzania skomplikowanych doświadczeń na cząstkach elementarnych, aby umożliwić lepsze poznanie wszechświata. Wyższa świetlność umożliwi przeprowadzanie za pomocą akceleratora większej liczby zderzeń cząstek elementarnych, co zwielokrotni szanse fizyków na zidentyfikowanie cząstki bądź procesu, z którym się wcześniej nie spotkali. Po zakończeniu prac „High-Luminosity LHC” będzie wytwarzać 15 milionów bozonów Higgsa rocznie, w porównaniu do łącznie 1,2 miliona wytworzonych przez LHC w latach 2011–2012. Naukowcy będą mieć także możliwość obserwowania procesów zachodzących poniżej obecnego poziomu czułości LHC. Będąc wysoce złożonym i zoptymalizowanym systemem, LHC wymaga unowocześnienia na podstawie skrupulatnych badań i planów. Począwszy od listopada 2011 r., projekt HILUMI LHC zgromadził dużą liczbę laboratoriów z państw członkowskich CERN oraz z Rosji, Japonii i USA, aby zbadać potencjał nowoczesnych technologii. Czteroletni etap projektowy, nad którym współpracowało łącznie około 200 naukowców z 20 krajów, został oficjalnie sfinalizowany wraz z końcem października 2015 r. Unowocześnienie obejmie kilka przełomowych technologii, które są obecnie w trakcie opracowywania. Odcinek LHC o długości 1,2 km zastąpiony zostanie przez nowe magnesy nadprzewodzące. Pomogą w ogniskowaniu wiązki, zwiększając prawdopodobieństwo zderzenia. Zupełnie nowe nadprzewodzące wnęki rezonansowe zasilane prądem o częstotliwości radiowej – tak zwane crab cavities – posłużą także do ukierunkowywania wiązki przed zderzeniami, aby zwiększyć długość obszaru pokrywania się wiązek. Zespół projektu HILUMI LHC przeanalizował także chłodzenie kriogeniczne różnych komponentów elektrycznych. Przygotowana została też stacja prób do pomiaru kabla nadprzewodzącego do stosowania w kablach wysokoprądowych. „Musimy wprowadzać innowacje w wielu dziedzinach, opracowując nowatorskie technologie magnesów, optyki akceleratora, nadprzewodzących wnęk zasilanych prądem o częstotliwości radiowej i nadprzewodzących łączy” – wyjaśnia Lucio Rossi, kierownik projektu HILUMI LHC. Więcej informacji: Witryna projektu HILUMI LHC(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Szwajcaria