Wyznaczanie trendów w nauce: Po raz pierwszy w historii naukowcy tworzą zdrowe myszy pochodzące od rodziców tej samej płci
W świecie zwierząt powstanie nowego życia nie zawsze wymaga udziału osobników płci żeńskiej i męskiej. Dowodów na to dostarczają ptaki, pszczoły, ryby, gady, płazy, a teraz do tej grupy dołączyły nawet myszy laboratoryjne. Potrzeba było nie lada wyczynu w dziedzinie inżynierii genetycznej, aby złamać zasady rozmnażania i hodowli myszy i otrzymać zdrowe osobniki z dwóch matek. W badaniu, opublikowanym w czasopiśmie „Cell Stem Cell”, przyjrzano się mechanizmom, które uniemożliwiają niektórym zwierzętom rozmnażanie się przy udziale rodziców tej samej płci. Jego wyniki sugerują, że część takich przeszkód można pokonać za pomocą komórek macierzystych i ukierunkowanej edycji genów. Myszy urodzone z dwóch matek okazały się zdrowe i miały własne młode. „To badanie pokazuje nam, co jest możliwe”, powiedział w wywiadzie udzielonym BBC jeden z głównych autorów badania, dr Wei Li z Chińskiej Akademii Nauk (CAS). „Przekonaliśmy się, że można wyeliminować wady u myszy mających dwie matki oraz że można przekroczyć bariery takiego sposobu rozmnażania u ssaków”. Cytowany przez CNN, uczony dodał: „Ujawniliśmy również niektóre z najważniejszych regionów podlegających imprintingowi, które utrudniają rozwój myszy pochodzącej od rodziców tej samej płci. Mogą one być one również interesujące dla badania imprintingu genomowego i klonowania zwierząt”. Przełamanie barier uniemożliwiających połączenie genetyczne osobników tej samej płci Dr Li i jego współpracownicy z CAS wyhodowali zdrowe myszy mające dwie matki przy użyciu haploidalnych embrionalnych komórek macierzystych. Komórki te zawierają połowę normalnej liczby chromosomów i DNA pochodzących wyłącznie od jednego rodzica. Zdaniem uczonych haploidalne embrionalne komórki macierzyste stanowiły klucz do ich sukcesu. Zespół stworzył myszy pochodzące od dwóch matek, usuwając trzy obszary imprintujące genomu z haploidalnych embrionalnych komórek macierzystych zawierających DNA samicy. Następnie wprowadzono je do jajeczek innej samicy. W wyniku tych prac uzyskano 29 żywych myszy z 210 zarodków. Myszy były zdrowe, dożyły wieku dorosłego i miały własne młode. W badaniu po raz pierwszy urodziło się też potomstwo pary samców myszy. Naukowcy zastosowali podobną, ale bardziej skomplikowaną procedurę. Wprowadzili nasienie i haploidalne embrionalne komórki macierzyste do niedojrzałego jajeczka pozbawionego jądra, części komórki, która przenosi większość materiału genetycznego. Tym razem wyniki nie były jednak obiecujące. Myszy mające dwóch ojców zmarły wkrótce po urodzeniu. Tylko dwie z 12 przeżyły ponad 48 godzin. Przyczyny, dla których zmarły tak szybko, nie są znane. Czy uczeni mogą zastosować tę samą metodę w przypadku innych ssaków? Istnieje szereg barier, które utrudniają to zadanie, nawet jeżeli wykorzysta się technologię wspomagania zapłodnienia. Do tego dochodzą jeszcze kwestie związane z etyką i bezpieczeństwem. Jak na razie trudno wyobrazić sobie, aby wyniki takich badań miały doprowadzić do opracowania metod, dzięki którym ludzkie pary tej samej płci mogłyby rozmnażać się i mieć własne zdrowe dzieci.
Kraje
Chiny