Wyznaczanie trendów w nauce: Naukowcy odkrywają w skórze nowy narząd odpowiedzialny za odczuwanie bólu
Naukowcy uważają, że intensywny, ostry ból, który odczuwamy po zacięciu się ostrym przedmiotem, jest wykrywany przez odsłonięte nerwy w skórze. Badanie, która ukazało się w czasopiśmie „Science”, dowodzi, że ból ten może być w istocie odczuwany przez nieznany wcześniej narząd, jaki znaleziono u myszy. Zespół badawczy najpierw zidentyfikował nowy narząd u myszy, a następnie przetestował jego czynność na gryzoniach. Ten prosty narząd czuciowy składa się z sieci tak zwanych komórek glejowych, które otaczają i wspierają komórki nerwowe organizmu. Komórki glejowe tworzą strukturę przypominającą siatkę pomiędzy zewnętrzną i wewnętrzną warstwą skóry, z wypustkami sięgającymi do warstwy zewnętrznej skóry. Narząd ten reaguje na ból mechaniczny, jak na przykład ukłucie, ucisk czy poparzenie. Nowy narząd odgrywa ważną rolę w odczuwaniu bólu „Przez jakieś sto lat sądzono, że ból zaczyna się od nerwów znajdujących się w skórze”, tłumaczy szwedzki neurobiolog molekularny z Instytutu Karolinska i współautor badania, prof. Patrik Ernfors, w wypowiedzi dla „National Geographic”. „My dowodzimy jednak, że ból może mieć swój początek także w komórkach glejowych”. Wyniki badania zmieniają nasz stan wiedzy na temat sposobu inicjowania i rozwoju bólu. Zespół nie ustalił jeszcze, czy nowo odkryty narząd występuje u ludzi, ale prof. Ernfors twierdzi, że jest to wysoce prawdopodobne: „Biorąc pod uwagę, że wszystkie inne dotychczas poznane narządy czuciowe u [myszy] występują także u ludzi, jest możliwe, jeśli nie prawdopodobne, że i ten narząd czuciowy znajduje się w naszej skórze". W wywiadzie dla brytyjskiej gazety „The Guardian” naukowiec dodaje: „Najważniejsze pytanie, jakie sobie teraz zadajemy, dotyczy tego, czy komórki te są przyczyną pewnych rodzajów przewlekłych zaburzeń związanych z bólem”. Ważny element układanki dotyczącej bólu Odkrycia te są dla naukowców zaskoczeniem, ponieważ od dawna panuje przekonanie, że zakończenia komórek nerwowych w naskórku (zewnętrznej warstwie skóry) są nieosłonięte. „Mówimy o wolnych zakończeniach nerwowych, które odpowiadają za odczuwanie bólu”, wyjaśnia prof. Ernfors. „Ale tak naprawdę nie są one wolne”. Odkrycie to może przyczynić się do opracowania skuteczniejszych środków przeciwbólowych. Prawie co piąta osoba cierpi z powodu przewlekłego bólu, a badania nad lekami przeciwbólowymi są bardzo kosztowne i pracochłonne. Zdaniem profesora Ernforsa, zaburzenia związane z bólem dotykają około 7–10 % europejskiej populacji. Omawiane badanie może również pomóc nam lepiej zrozumieć charakter i przyczyny przewlekłego bólu. „Nasze badanie pokazuje, że wrażliwość na ból występuje nie tylko we włóknach nerwowych skóry, ale także w nowo odkrytym narządzie czuciowym. Odkrycie to rewolucjonizuje naszą wiedzę na temat komórkowych mechanizmów czuciowych i może mieć istotne znaczenie dla rozumienia przewlekłego bólu”, podsumowuje prof. Ernfors w komunikacie prasowym wydanym przez Instytut Karolinska.
Kraje
Stany Zjednoczone