Co piłka nożna mówi o współczesnym społeczeństwie europejskim?
Za cel finansowanego ze środków UE projektu FREE (Football research in an enlarged Europe: Identity dynamics, perception patterns and cultural change in Europe's most prominent form of popular culture) przyjęto znalezienie odpowiedzi na to i inne pytania w ujęciu piłki nożnej jako dominującej formy kultury masowej. Prace zorganizowano wokół sześciu wzajemnie powiązanych kierunków badań. Pierwsze dwa tematy dotyczyły historii europeizacji piłki nożnej poprzez turnieje i budowania kolektywnej pamięci sportu. Uzyskane wyniki posłużyły za dane wejściowe dla następnych dwóch kierunków prac: postrzegania i komunikowania kwestii tożsamości i percepcji poprzez piłkę nożną oraz powiązanych z piłką nożną nastawień i zachowań uwarunkowanych płcią. W ramach ostatnich dwóch obszarów badano powstawanie europejskiej sfery publicznej w kulturze futbolowej i publiczne postrzeganie organizacji zarządzających piłką nożną. Z ważniejszych działań badawczych należy wskazać dwie obszerne ankiety przeprowadzone w ośmiu krajach członkowskich i Turcji. Bazując na wynikach badań historycznych, socjologicznych i antropologicznych, partnerzy projektu opracowali trzy analizy polityk zawierające rekomendacje. Pierwsza analiza wskazuje, że europejska sfera publiczna piłki nożnej dopiero raczkuje, ale już jednoczy Europejczyków. Z drugiej analizy wynika, że kibice mają wątpliwości co do potrzeby dalszego regulowania piłki nożnej z powodu braku zaufania do organizacji i instytucji regulacyjnych. W ostatniej analizie stwierdzono marginalizację kobiet w sporcie zdominowanym przez mężczyzn i wezwano do skoordynowanych działań zmierzających do zmiany tego stanu rzeczy. Dzięki projektowi FREE Europejczycy dowiedzą się, w jakim stopniu piłka nożna przenika ich życie codzienne. Obywatele poznają też historię rozwoju piłki nożnej do obecnej postaci oraz wpływ tego sportu na postrzeganie siebie samych i innych jako Europejczyków.
Słowa kluczowe
Piłka nożna, tożsamość europejska, kultura masowa, europejska sfera publiczna
