Rola katolicyzmu w społeczeństwie obywatelskim
W ramach finansowanego przez UE projektu "The invisible politics of religion: Catholicism, third sector and territory in southern Europe" (CATSSE) skoncentrowano się na katolickim trzecim sektorze. Prace terenowe w Kraju Basków (Hiszpania), w Akwitanii (Francja), Emilii-Romanii i Lombardii (Włochy) zapewniły wsparcie empiryczne dla przedsięwzięć zespołu. Wstępne prace obejmowały analizę dokumentacji (literatury pobocznej, oryginalnych produkcji i publikacji medialnych) oraz częściowo ustrukturyzowane wywiady przeprowadzane w docelowych regionach. Podstawę badań stanowiła hipoteza, zgodnie z którą działacze religijni zyskali nowe możliwości, stając się działaczami na rzecz społeczeństwa obywatelskiego w środowisku pluralistycznym. Stając w obronie zarówno spraw ogólnych, jak i swoich interesów, Kościół katolicki zaangażowany jest w sieci władz terytorialnych obejmujące działaczy społecznych, osoby prywatne oraz władze publiczne. Zespół projektu CATSSE zbadał prawdziwość swojej hipotezy na studiach przypadku obejmujących trzy zagadnienia. Pierwsze z tych studiów z dotyczyło dziedzictwa historycznego i zostało przeprowadzone we współpracy z sieciami badawczymi zajmującymi się gospodarką społeczną. Uzyskano w ten sposób teoretyczne i empiryczne wyniki dotyczące historii społeczeństw i roli katolicyzmu w powstawaniu terytorialnej gospodarki społecznej w południowej Europie. Drugie i trzecie zagadnienie dotyczyło katolickiego trzeciego sektora. Badania nad drugim studium — związanym z terytorialną dystrybucją opieki społecznej oraz z imigracją — obejmowały prace terenowe oraz wywiady z szeregiem organizacji katolickiego trzeciego sektora. Trzecie zagadnienie koncentrowało się na mediacji w przypadku konfliktów etniczno-narodowościowych, szczególnie konfliktu baskijskiego. Szczegółowe wywiady z kluczowymi podmiotami z Hiszpanii i Francji uzupełniły analizę dokumentów o dane istotne dla tego studium przypadku. Wyniki projektu były prezentowane podczas spotkań środowiska akademickiego oraz w publikacjach akademickich. Zespół projektu CATSSE zorganizował również panele o podobnej tematyce podczas trzech konferencji, a także warsztaty dotyczące kultury popularnej oraz zagadnień wzbudzających kontrowersje. Wyniki projektu wskazują na zmieniające się relacje subsydiarności między religijnymi czynnikami społecznymi a decydentami. Przykłady aktywności społecznej Kościoła mają wpływ na sposoby zarządzania opieką społeczną oraz na liberalizację tej ostatniej, a w szczególności na outsourcing opieki społecznej i zdrowotnej. Wiedza pozyskana przez zespół projektu CATSSE może zostać wykorzystana przez organizacje religijne, świeckie oraz decydentów do usprawniania zarządzania terytorialną opieką społeczną, a także do podejmowania mediacji w konfliktach międzykulturowych oraz etniczno-narodowościowych.
Słowa kluczowe
Religia, polityka, Kościół Katolicki, społeczeństwo obywatelskie, gospodarka społeczna, opieka społeczna, terytorium, południowa Europa, konflikt etniczno-narodowy
