Optymalne wskaźniki do monitorowania procesu budowy zasobooszczędnej Europy
Ze względu na wzrost światowej populacji i wyczerpywanie się zasobów, Europa szuka sposobów na zwiększenie zrównoważoności i efektywności gospodarowania zasobami. Taka wizja wymaga solidnego systemu do pomiaru tej efektywności, począwszy od wpływu na bioróżnorodność po skutki dla ekosystemów. W tym kontekście, w ramach finansowanego przez UE projektu DESIRE (Development of a system of indicators for a resource efficient Europe) pracowano nad rozwiązaniem, które umożliwiałoby monitorowanie postępów Europy na drodze do efektywnego gospodarowania zasobami. W tym celu zespół projektu połączy szeregi czasowe rozszerzonych środowiskowo danych wejściowych i wyjściowych (EE IO) przy użyciu modelu DPSIR Europejskiej Agencji Środowiska (EEA). Model DPSIR, z ang. Driving forces, Pressures, States, Impacts and Responses (siły napędowe, presja, stan, wpływy, reakcje) służy do opisywania interakcji między społeczeństwem a środowiskiem. Przy jego pomocy partnerzy projektu wykorzystali pojedynczy zbiór danych, który umożliwia spójne tworzenie wskaźników efektywnego gospodarowania zasobami. Wskaźniki te odzwierciedlają poziomy globalne, unijne, krajowe, sektorowe i produktowe, a także perspektywę produkcji i konsumpcji. Uczeni przeanalizowali polityki i strategie dotyczące zasobów na poziomie krajowym, unijnym i globalnym, aby określić aktualne potrzeby prawodawców w zakresie wskaźników wykorzystania zasobów i efektywności. Dokonali też przeglądu istniejących modeli wskaźników i dopasowali je do zidentyfikowanych potrzeb dotyczących wskaźników w celu określenia najważniejszych luk i obszarów wymagających poprawy. W efekcie opracowano szczegółowy model wskaźników. Dzięki opracowaniu i zastosowaniu optymalnego zbioru wskaźników i modeli służących do analizy i modelowania europejskich działań w zakresie efektywnego gospodarowania zasobami z punktu widzenia produkcji i konsumpcji, projekt DESIRE przyczynił się do poprawy dostępności danych, szczególnie pochodzących z szeregów czasowych EE IO i nowcastingu. Badacze udoskonalili metody obliczania wskaźników o niewystarczająco silnych podstawach naukowych, w tym w szczególności odnoszących się do bioróżnorodności i usług ekosystemowych oraz materiałów o kluczowym znaczeniu. Zespół przygotował również nowatorskie wskaźniki odniesienia dotyczące sukcesu gospodarczego. Inicjatywa DESIRE oznacza ważny krok Europy w ocenie efektywności gospodarowania zasobami i ostatecznym zwiększeniu zrównoważonego rozwoju.
Słowa kluczowe
Wskaźniki, efektywne gospodarowanie zasobami, DESIRE, rozszerzone środowiskowo dane wejściowe i wyjściowe
