Inteligentne narzędzie konserwacji kolei
W ostatnich dziesięcioleciach Europa rozpoczęła niezbędną modernizację przestarzałych krajowych sieci kolejowych. Celem jest budowa nowoczesnej, zintegrowanej sieci, opartej na nowych technologiach i systemach. W ramach projektu OPTIRAIL (Development of a smart framework based on knowledge to support infrastructure maintenance decisions in railway corridors), finansowanego ze środków UE, opracowano część potrzebnych do tego inteligentnych narzędzi. Pomogły one w optymalizacji utrzymania kolei, a tym samym w poprawie dostępności sieci oraz usprawnieniu międzynarodowej współpracy i zwiększeniu efektywności. W pierwszej kolejności uczeni przeprowadzili analizy mające na celu określenie ostatecznych wymagań i specyfikacji dla narzędzia. Zespół przeanalizował metody obliczania wskaźników jakości torów oraz różne rodzaje pomiarów, przeznaczone dla różnych krajów. Oceniono również dane i specjalistyczną wiedzę potrzebną do realizacji tych założeń, a także wyszczególniono odpowiednie normy i przepisy. Przeanalizowano narzędzia wspomagające konserwację i podejmowanie decyzji, stosowane w innych branżach, oraz możliwości ich wykorzystania w odniesieniu do kolei. Najbardziej odpowiednie dla sektora kolejowego okazały się metody używane w przemyśle gazowym, ponieważ branże te mają pewne cechy wspólne, dotyczące między innymi skali czasu planowania prac konserwacyjnych. Zespół opracował tabelę oceny, łączącą dane z czterech studiów przypadków, przedstawiających 25 wspólnych elementów dotyczących pięciu kategorii konserwacji. W fazie koncepcyjnej wykorzystano wcześniejsze analizy wymagań, ograniczeń i specyfikacji. Uczestnicy projektu porównali wszystkie usługi niezbędne w zoptymalizowanym planie konserwacji oraz przygotowali ogólne ramy koncepcyjne w zakresie konserwacji inteligentnej. W przygotowanych projektach wykorzystano narzędzia z zakresu logiki rozmytej (które także były wówczas na etapie opracowywania), zintegrowane z systemem zarządzania infrastrukturą kolejową. Wśród narzędzi tych można wymienić modele ewolucji i starzenia się infrastruktur kolejowych, elementy do wykrywania i wyizolowywania błędów, bazy danych wiedzy rozmytej, moduły analizy i optymalizacji ryzyka, narzędzia pomagające w podejmowaniu decyzji i kilka innych. Wszystkie rozwiązania opracowane w projekcie poddano przed wdrożeniem osobnym testom. Na tym etapie dokonano też oceny opracowanego w ramach projektu oprogramowania open source. Faza pilotażowa objęła końcowe testy całego systemu. Zespół przygotował też podsumowanie wniosków z całych prac. Projekt OPTIRAIL umocnił globalną pozycję europejskiego sektora kolejowego, wniósł wkład w realizację celów polityki UE oraz pomógł Europie w utrzymaniu wiodącej roli na rynku kolejowym. Najważniejszym osiągnięciem jest zbliżenie się do stworzenia efektywnego harmonogramu konserwacji, pozwalające na intensyfikację ruchu pociągów bez powodowania zakłóceń. Film wideo na temat projektu można zobaczyć tutaj.
Słowa kluczowe
Kolej, konserwacja, technologie, OPTIRAIL, inteligentne narzędzia, logika rozmyta
