Roboty podwodne pomagają w pracach archeologicznych
Podwodne badania archeologiczne, wykorzystujące statki badawcze i wyszkoloną załogę, mogą kosztować nawet 50 tys. euro dziennie. Tak wysokie koszty pozostają poza zasięgiem wielu instytutów archeologicznych. Obniżenie kosztów prac archeologicznych jest zatem czynnikiem ważnym dla badania i ochrony tej części europejskiego dziedzictwa kulturowego, która znajduje się pod wodą. Problemem tym zajęli się uczestnicy projektu ARROWS(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Archaeological robot systems for the world's seas). Celem pracy było dostarczenie archeologom narzędzi technicznych umożliwiających prowadzenie niedrogich badań dzięki adaptacji istniejących technologii pierwotnie stworzonych pod kątem branży wojskowej i przemysłu naftowo-gazowego. W skład konsorcjum ARROWS weszli specjaliści takich dziedzin, jak archeologia podwodna, inżynieria podwodna, robotyka oraz przetwarzanie i rozpoznawanie obrazów. Zajmowali się oni adaptacją i opracowywaniem tanich technologii AUV, aby znacząco zmniejszyć koszty badań podwodnych. Zmniejszono masę i wielkość AUV, aby obniżyć koszty eksploatacyjne i zwiększyć możliwości ich transportowania, a dodatkowo uproszczono interfejs użytkownika, tak by stał się łatwiejszy w obsłudze. Pojazdy te mogą wykonywać zadania wymagane podczas badań archeologicznych, takie jak tworzenie map, diagnostyka oraz wykopaliska. Uczestnicy projektu określili wymagania archeologów na poszczególnych etapach badań, proponując rozwiązania techniczne. W ramach inicjatywy ARROWS zorganizowano szkolenia dla archeologów z zakresu używania nowego sprzętu i technik. AUV przetestowano na Morzu Śródziemnym i Bałtyku, aby określić ich zdolność działania pomimo zmiennych prądów, wysokich i niskich temperatur oraz zmieniającej się widzialności. Jeden z pojazdów podwodnych, o nazwie MARTA, umożliwia prowadzenie szybkich i tanich badań na dużych obszarach, a także tworzenie wysokiej jakości map opartych na udoskonalonych metodach rekonstrukcji. Inny statek, U-CAT, może poruszać się we wnętrzach wraków i tworzyć ich mapy. Dodatkiem do AUV będzie narzędzie czyszczące, umożliwiające wydobywanie delikatnych przedmiotów. Ponadto, pojazdy dostarczą danych umożliwiających wirtualną eksplorację stanowisk archeologicznych. Choć technologie ARROWS zostały zaprojektowane z myślą o podwodnych badaniach archeologicznych, mogą też znaleźć zastosowanie w innych dziedzinach, takich jak biologia, geologia, i ochrona środowiska.
