Jak płeć wpływa na medycynę tybetańską
Medycyna tybetańska stała się popularna dopiero w ciągu ostatnich dziesięcioleci mimo jej istnienia od przynajmniej około 800 lat. Dodatkowo od lat 1980 następuje wzrost liczby kobiet praktykujących medycynę tybetańską. Są one znane jako amchi i działają na tybetańskich obszarach Chin, wśród tybetańskich uchodźców w Indiach, oraz w Mongolii i Nepalu. Istnieje olbrzymie zagrożenie okołoporodowymi problemami zdrowotnymi i powikłaniami na obszarach Tybetu. Niestety międzynarodowe i rządowe wysiłki mające na celu złagodzić ten problem okazały się niewystarczające. Na tym właśnie skupili się uczestnicy projektu TIBETANMEDICA (Women practitioners of Tibetan medicine and the modernisation of health care). Poprzednie prace pokazały, że powody takich problemów zdrowotnych są powiązane z niskim statusem społeczno-ekonomicznym i słabym formalnym wykształceniem wiejskich kobiet tybetańskich, jak również ograniczoną liczbą placówek służby zdrowia i słabym dostępem do nich. W obliczu takich ograniczeń badanie miało na celu udokumentować i przeanalizować historie życia i działalność medyczną kobiet pełniących funkcję amchi we współczesnej praktyce medycznej Tybetu. Wszystko to w kontekście modernizacji. Badano również i analizowano wpływ płci amchi na pacjentów i ogólne zdrowie społeczności. W szczególności zbadano, w jaki sposób wzrost liczby kobiet w tej roli może sprzyjać zdrowiu matki i dziecka. Wyniki pokazują, że zakres i możliwość zastosowań praktycznych wiedzy teoretycznej i praktycznej, jak również działalność kliniczna różnią się wyraźnie w zależności od płci i pokolenia. Odkryto też, że istnieją przypadki praktyków i wyspecjalizowanych oddziałów szpitalnych na obszarach miejskich, które zaczęły łączyć zachodnią wiedzę i praktykę (bio)medyczną z medycyną tybetańską. Obecnie trwa pośród lekarzy i przedstawicieli władz debata, czy powinno się promować bardziej wyspecjalizowaną znajomość tybetańskiej ginekologii i pediatrii. Opublikowano szczegółową dyskusję i analizy wyników oraz odkryć. W publikacjach tych poruszane są tematy dotyczące popularyzowania i praktykowania medycyny tybetańskiej wraz z rosnącą rolą kobiet. Wyniki pozwolą stworzyć podstawy akademickiego, politycznego lub medycznego zaangażowania w medycynę tybetańską oraz służbę zdrowia i medycynę społeczną w Tybecie.
Słowa kluczowe
Medycyna tybetańska, medycyna tradycyjna, kobiety praktykujące medycynę, amchi, opieka zdrowotna
