Wpływ gatunków inwazyjnych na bioróżnorodność
Ogólnym celem projektu INVABIOECOF (Biodiversity and ecosystem functioning: Individual-based modelling to understand and predict the consequences of biological invasions) było określenie, w jaki sposób nieprzypadkowe zmiany bioróżnorodności spowodowane inwazjami biologicznymi mogą wpływać na ekosystemy słodkowodne. To innowacyjne podejście zastosowano przy analizach izotopów trwałych do śledzenia zmian występujących w strukturze troficznej społeczności biorczych. Zastosowano także metodę cech funkcjonalnych do badania ról różnych gatunków w danym ekosystemie. Ponadto, do określenia, w jaki sposób osobniki wchodzą w interakcję ze sobą i ze środowiskiem, zastosowano ekologię osobniczą. Z badań wynika, że pojawienie się nierodzimych gatunków zmodyfikowało sposób, w jaki organizmy zużywają zasoby pokarmowe, a zatem transfer energii w ekosystemie. Badacze odkryli także, że analizy izotopów trwałych, stosowane do charakterystyki struktur sieci troficznej, wykazywały wrażliwość na presje środowiskowe związane z inwazjami biologicznymi. Zaobserwowano na przykład, że pojawienie się ryby z gatunku inwazyjnego zwiększyło poziom podobieństwa troficznego między społecznościami. Badacze zademonstrowali także wpływ działalności człowieka i praktyk zarządzania rybołówstwem na strukturę społeczności biologicznych, a zwłaszcza na zagęszczenie gatunków nierodzimych. Odkryto m.in. że jeden z ważniejszych gatunków inwazyjnych, rak, gdy występuje w dużym zagęszczeniu, znacząco modyfikuje sposób funkcjonowania ekosystemu, zwiększając tempo rozkładu zalegających liści. Wykazano, że różnice w zachowaniu w obrębie populacji inwazyjnych modyfikują zbiorowiska gatunków żerowych i funkcjonowanie ekosystemu. Jest to dowodem dużego znaczenia zmienności w obrębie gatunku w kontekście badania oddziaływań ekologicznych inwazji biologicznych. W ten sposób projekt INVABIOECOF wyjaśnił oddziaływania ekologiczne inwazji biologicznych, demonstrując wpływ zmienności międzygatunkowej na strukturę troficzną i funkcjonowanie ekosystemu. Ta wiedza będzie przydatna w podejmowaniu decyzji dotyczących gospodarki słodkowodnej.
Słowa kluczowe
Inwazje biologiczne, bioróżnorodność, ekosystem, gatunki nierodzime, struktura troficzna, zmienność międzygatunkowa