Czynniki molekularne warunkujące rozwój mózgu
Mózg ssaków jest z zewnątrz otoczony pofałdowaną warstwą tkanki nerwowej, nazywaną korą mózgową. Uwarunkowania genetyczne, powodujące nieprawidłowe formowanie się kory mózgowej, mają dramatyczne konsekwencje. Mimo istotności tej struktury, wiedza na jej temat pozostaje ograniczona. Korę mózgową dzielimy na warstwy zawierające ciała komórek nerwowych mózgu. Naukowcy z finansowanego przez UE projektu MIGPCP (Characterization of the role of Scrib1 and Vangl2 in neuronal migration) postanowili zbadać mechanizmy biegunowości i migracji neuronów. Konsorcjum prowadziło badania na myszach z warunkowymi mutacjami typu knockout, stosując zaawansowane metody obrazowania komórek. Koncentrowano się na genach biegunowości komórek w płaszczyźnie (PCP) Scrib1 i Vangl2 oraz ich roli w regulowaniu migracji komórek i rozwoju kory mózgowej. Badacze obserwowali ekspresję przestrzenną genów Scrib1 i Vangl2 podczas rozwoju i monitorowali ich wpływ na migrację neuronów in vitro. Gen Scrib1 jest wiązany z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Analiza mutantów genu Scrib1 ujawniła, że jego zaburzenia w całym zarodku są przyczyną wad cewy nerwowej. Uzyskano myszy z warunkową delecją tego genu. Odkryto, że gen Scrib1 jest niezbędny do wytworzenia się ciała modzelowatego – struktury łączącej obie półkule mózgowe. Wyniki wskazują, że zaburzenia są spowodowane nieprawidłową lokalizacją komórek glejowych, sterujących wzrostem aksonów. Podsumowując, projekt MIGPCP dostarczył niezwykle istotnych informacji na temat mechanizmów tworzenia warstw kory mózgu podczas rozwoju. Rola genu Scrib1 w migracji neuronów może obejmować też kierowanie proliferacją lub losem komórek. Zważywszy na rolę kory mózgowej w różnych zaburzeniach neurologicznych, uzyskane informacje mogą otworzyć drogę do badań nieanalizowanych wcześniej szlaków molekularnych.
Słowa kluczowe
Mózg, zaburzenia neurologiczne, kora mózgowa, Scrib1, Vangl2
