Regulacyjny RNA w komórkach macierzystych
Niedawno odkryto, że długie międzygenowe niekodujące RNA (lincRNA) są regulatorami podstawowych procesów biologicznych. Funkcje większości lincRNA nie zostały jeszcze poznane, a ich rola w utrzymaniu dorosłych komórek macierzystych nie została wyjaśniona. Aby zrozumieć fizjologiczne znaczenie lincRNA, naukowcy z finansowanego przez UE projektu LINCRNA (The role of long intergenic non-coding RNA in intestina stem cells) postanowili zbadać rolę lincRNA w tworzeniu komórek macierzystych jelita. Unikalna struktura i szybka samoodnowa nabłonka jelitowego czyni z niego jeden z najdostępniejszych modeli do badań nad dorosłymi komórkami macierzystymi. Naukowcy użyli sytemu hodowli in vitro jelitowych komórek macierzystych, tzw. organoidu, który przypomina trójwymiarową budowę nabłonka jelitowego i wiernie oddaje procesy samoodnowy i różnicowania. Badacze zidentyfikowali w jelitowych komórkach macierzystych ponad 100 lincRNA oraz zbadali ich regulację poprzez czynniki transkrypcyjne, ważną dla utrzymania i różnicowania komórek. W celu oceny funkcji tych lincRNA przeprowadzono w obrębie organoidów doświadczenia "zyskania i utraty funkcji" przy użyciu najnowocześniejszej technologii edycji CRISPR/Cas9. Delecja in vivo jednego z tych lincRNA wpływała na żywotność komórek macierzystych jelit. Wprawdzie do odkrycia dokładnych mechanizmów funkcjonowania lincRNA w komórkach macierzystych potrzeba dalszych analiz, jednak obecne badanie dostarczyło bezprecedensowych dowodów na jego rolę w pluripotencji i różnicowaniu. Biorąc pod uwagę, że z komórek macierzystych jelit wywodzi się rak okrężnicy, wyniki projektu LINCRNA mogą prowadzić to odkrycia nowotworowych markerów diagnostycznych i celów terapeutycznych.
Słowa kluczowe
Komórki macierzyste, nowotwór złośliwy, lincRNA, nabłonek jelitowy, organoid
