Nowe szlaki formowania mieliny w neuronach
Nerwy obwodowe, podobnie do przewodów elektrycznych, są osłaniane warstwą izolacyjną. Jest nią wytwarzana przez komórki Schwanna mielina, niezwykle ważna w prawidłowym funkcjonowaniu, naprawie i regeneracji układu nerwowego. Różne nabyte i odziedziczone neuropatie wynikają z nieprawidłowości procesu mielinizacji. Wzrost otoczki mielinowej jest kontrolowany, ponieważ jej rozmiar i organizacja warunkują możliwości przewodzenia nerwów i utrzymania samej otoczki. Aczkolwiek nie określono jeszcze podstawowego mechanizmu molekularnego odpowiadającego za podłużny wzrost osłonki mielinowej. Celem finansowanego przez UE projektu HEALTHYMYELIN (Molecular mechanisms of myelination in peripheral nerves) było wyjaśnienie mechanizmu regulacji wydłużania mieliny. Koncentrowano się na białku polarności Crumbs3 (Crb3), które ulega ekspresji w komórkach Schwanna. Badacze zwiększali i zmniejszali ekspresję Crb3, a następnie obserwowali wpływ na formowanie się osłonki mielinowej oraz przerw między osłonkami, tzw. przewężeń Ranviera. Nacelowanie badan na Crb3 ujawniło istnienie szlaku Hippo/YAP, który hamuje wydłużanie osłonki mielinowej. Zespół wysunął teorię, że odcinki osłonki mielinowej aksonu wzrastają zgodnie ze wzrostem nerwu, ponieważ wydłużanie się aksonu aktywuje YAP w komórkach Schwanna. Ponadto, manipulacja elementami szlaku wskazała, że modulacja YAP poprzez Crb3 stanowi unikalne narzędzie do kontroli ilości i rozmieszczenia odkładania się mieliny w nerwach obwodowych. Dodatkowo znaleziono defekt szlaku Hippo/YAP związany z dystrofią mięśniową, który może być w dużej mierze skorygowany poprzez Crb3. Reasumując, nowa wiedza o wydłużaniu osłonki mielinowej pomoże w wyjaśnieniu, jak formuje się ona podczas rozwoju postnatalnego. Można to przenieść na zastosowania terapeutyczne, w których szlak Crb3/HPO/YAP będzie użyty do odwrócenia fenotypu danych zaburzeń.
Słowa kluczowe
Mielina, neuropatie obwodowe, nerwy obwodowe, komórki Schwanna, Crb3, Hippo/YAP