Analiza zagrożeń związanych ze stosowaniem nanomateriałów
Celem projektu LICARA (Life cycle approach and human risk impact assessment, product stewardship and stakeholder risk/benefit communication of nanomaterials) było opracowanie uporządkowanej metody analizy cyklu życia dotyczącej nanomateriałów. Umożliwiła ona badaczom porównanie zagrożeń zdrowotnych i środowiskowych związanych z nanomateriałami z zaletami tych materiałów, a także porównanie ich z zagrożeniami i zaletami konwencjonalnych produktów. Zastosowano podwójne podejście, w ramach którego partnerskie MŚP przejrzały zagrożenia i zalety wybranych materiałów przy pomocy narzędzia nanoSCAN opracowanego w projekcie LICARA. Następnie została przeprowadzona szczegółowa ocena przez profesjonalnych naukowców, którzy użyli danych ilościowych i nowoczesnych technik, analizując cały cykl życia produktów, w tym narażenie pracowników i konsumentów. Szczegółową analizę przeprowadzono też dla czterech studiów przypadków. Dotyczyły one ściereczki z mikrofibry na bazie biocydu z nanosrebrem, nanosrebrnej powłoki na klamkach drzwi szpitalnych, samoczyszczącej powłoki z nanotytanu przeznaczonej do elewacji budynków oraz katalizatora ogniw paliwowych opartego na nanorurkach węglowych. Metody i dane opracowane w projekcie LICARA pomogą MŚP w podejmowaniu decyzji dotyczących tworzenia i wytwarzania bezpiecznych, zrównoważonych produktów dzięki zgromadzeniu informacji dotyczących istotnych kwestii. Pomogą też MŚP w uzyskaniu informacji na temat najlepszych praktyk oraz informowaniu dostawców, klientów, grup konsumentów, władz i innych konsumentów na temat nanoproduktów. Uzupełnieniem wytycznych LICARA jest narzędzie nanoSCAN, które ułatwia ponadto stosowanie samych wytycznych. Korzystając z tych wskazówek, MŚP może dokonać systematycznego przeglądu potencjalnych zalet i zagrożeń oraz przygotować się do używania narzędzia analitycznego. Narzędzie umożliwia przejrzystą ocenę konkretnych wad i zalet nanoproduktów. LICARA nanoSCAN pozwala na poznanie mocnych i słabych stron nanoproduktu, w tym niepewności i luk w wiedzy oraz ich znaczenia. Informacje te pomogą producentom i ich udziałowcom w podejmowaniu decyzji dotyczących dalszej oceny, prac badawczo-rozwojowych i wytwarzania danego produktu. Projekt LICARA przyczyni się w ten sposób do upowszechnienia technologii nanomateriałów, umacniając wzrost i konkurencyjność unijnej gospodarki oraz pomagając w ochronie zdrowia i zwiększeniu bezpieczeństwa obywateli UE.
Słowa kluczowe
Nanomateriały, MŚP, cykl życia, ocena oddziaływania, nanosrebro, nanotytan, biocyd, nanorurki węglowe
