Stosunki gospodarcze i handlowe między Chinami i Europą Zachodnią
Uczestnicy projektu CHINFISI (China's economic relations with western Europe during Cold War (1952-66)) analizowali stosunki gospodarcze i handlowe Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) z europejskimi krajami kapitalistycznymi w latach 1952-1966. Prace oparto na wcześniejszym badaniu przeprowadzonym przez jednego z partnerów, dotyczącym budowy socjalistycznej gospodarki chińskiej w latach 50. XX w. oraz aktualnie realizowanym projekcie dotyczącym stosunków Chin z Włochami w latach 50. i 60. Główny cel prac objął dwa różne aspekty. Po pierwsze, badacze ocenili rolę Chin za panowania Mao, analizując powszechnie przyjętą opinię, zgodnie z którą kraj ten był odseparowany od wolnego świata oraz był wrogo nastawiony do wszelkich form interakcji z kapitalizmem. Po drugie, badano postawy krajów Europy Zachodniej w stosunku do Chin, w czasach gdy działania ich rządów były ograniczone przez bliskie stosunki ze Stanami Zjednoczonymi. Badanie to jest ważne z punktu widzenia historii międzynarodowej, w kontekście określenia początku i znaczenia stosunków między tymi stronami, a także ich interakcji z polityką. Prace te powinny umożliwić odpowiedź na wiele powiązanych pytań dotyczących tego zagadnienia. Naukowcy analizowali stosunek Chin do kapitalizmu w okresie zimnej wojny oraz to, które z krajów Zachodu jako pierwsze nawiązały stosunki z Chinami. Przegląd piśmiennictwa potwierdził, że dla zrozumienia zimnej wojny ważne jest prowadzenie badań ekonomicznych i technologicznych. Mimo że nie znajduje to pełnego odzwierciedlenia w literaturze przedmiotu, wstępne wyniki badania wskazują, że Europa Zachodnia odegrała w ważną rolę w rozwoju Chin. Analiza historyczna koncentrowała się na politykach i ich stosunkach z przywódcami. Zbadanie roli aktorów niepaństwowych przynosi nowe informacje na temat wpływu handlu na rozwój Europy po II wojnie światowej, zarówno w wymiarze politycznym, jak i gospodarczym. Uczestnicy projektu CHINFISI przeprowadzili analizę na poziomie mikro dotyczącą praktyk ekonomicznych. Uwzględniono w niej korespondencję biznesową, raporty wywiadowcze i wspomnienia dotyczące stosunków Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Hongkongu i Włoch z komunistycznymi Chinami. Handel zagraniczny Chin za panowania Mao, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, zbadano poprzez przeanalizowanie wielu dokumentów z archiwów chińskich. Badaniom towarzyszyły liczne działania informacyjne i dotyczące współpracy, będące okazją do porównania i omówienia wyników prac, także z osobami spoza środowiska naukowego. Dużą część materiałów zebrano dzięki bezpośredniemu zaangażowaniu aktorów ekonomicznych, co może przełożyć się na wzrost zainteresowania firm zachodnioeuropejskich Chinami.
Słowa kluczowe
Stosunki handlowe, Chiny, Europa Zachodnia, zimna wojna, CHINFISI, stosunki gospodarcze