Bliższe spojrzenie na życie codzienne społeczności neolitycznych
W ramach finansowanego przez UE projektu CRAFTS (Crafting networks in early farming societies: Tracing the residues of Neolithic activities through the study of stone artefacts) zbadano trzy stanowiska archeologiczne, aby przeanalizować codzienne relacje społeczności neolitycznych. Prace zaowocowały lepszym zrozumieniem działań technologicznych, interakcji między różnymi rzemiosłami i kontekstów interakcji społecznej w społecznościach neolitycznych. Badane stanowiska znajdowały się w Çatalhöyük w centralnej Anatolii w Turcji, Knossos na greckiej wyspie Krecie i Makriyalos na północy Grecji. Lokalizacje zostały wybrany ze względu na ich uznane znaczenie dla Neolitu w Europie, przy czym różnią się one między sobą pod względem chronologii, warunków strukturalnych, trajektorii środowiskowych i kontekstów społecznych. Naukowcy zintegrowali analizę naukową w szerszych ramach teoretycznych. W stosunku do przedmiotów z kamienia gładzonego zastosowano analizę mikrozużycia w połączeniu z analizą pozostałości, a następnie przeprowadzono analizę danych. Badania eksperymentalne koncentrowały się na produkcji narzędzi z kości i ozdób z muszli przy użyciu narzędzi z kamienia gładzonego. Zespoły kamienne ze wszystkich trzech stanowisk archeologicznych wskazują na szeroki zakres działań, od przetwarzania roślin po produkcję kamiennych toporów, naczyń ceramicznych, ozdób z muszli i narzędzi z kości. Badania pokazują, że narzędzia z kamienia gładzonego odgrywały ważną rolę w funkcjonowaniu gospodarki naturalnej, jak również miały kluczowe znaczenie w różnych czynnościach rzemieślniczych. Wyniki oceniano w odniesieniu do dużego korpusu danych bioarchaeologicznych i artefaktualnych wygenerowanych przez multidyscyplinarne badania na stanowiskach. Podejście mikroskalowe pomogło w ustaleniu charakteru, zakresu i kontekstu społecznego czynności związanych z rzemiosłem i przetwórstwem żywności w tych lokalizacjach. Projekt CRAFTS pokazał, jak codzienne czynności stały się potężnymi mechanizmami komunikacji, a praktykowanie różnych rzemiosł przyczyniło się do socjalizacji społeczności neolitycznych. W tym kontekście przeprowadzone prace zapewniły obszerniejszą wiedzą na temat organizacji codziennego życia w różnych wczesnych społeczeństwach rolniczych. Podsumowując, omawiany projekt przynosi nowe informacje na temat tego, jak zmieniające się strategie i technologie produkcji ograniczają i kształtują relacje społeczne.
Słowa kluczowe
Neolityczny, społeczeństwa rolnicze, CRAFTS, archeologiczny, kamień gładzony, kontekst społeczny, analiza mikrozużycia