Badanie unikalnych funkcji języka migowego
Zespół projektu ON THE OTHER HAND (On the other hand: The linguistic impact of having two symmetrical articulators in sign language) wykorzystał innowacyjne metody w celu zbadania holenderskiego języka migowego (Nederlandse Gebarentaal lub NGT). Zespół skupiał się na trzech pytaniach dotyczących dyskursu, składni i fonologii w NGT — jednym z najwcześniejszych i największych cyfrowych korpusów języka migowego na świecie. Po pierwsze: jakiego rodzaju informacje wnosi druga ręka do komunikacji migowej w dłuższych wypowiedziach (dyskurs)? Po drugie: jakie rodzaje wypowiedzi, w których uczestniczy druga ręka (zdania podrzędne, zdania współrzędne, parenteza, dopowiedzenie) można wyróżnić w zdaniach w języku migowym? Po trzecie: jakie ograniczenia występują w przypadku artykulacji jedną ręką znaków dwuręcznych (często konieczne jest tworzenie jednoczesnych konstrukcji)? We wszystkich językach migowych występują tzw. konstrukcje klasyfikujące, które mają unikalne właściwości wynikające z modalności wzrokowo-ruchowej. Badacze odkryli, że w tych konstrukcjach artykułowane są dwa niezależne, bardzo krótkie zdania. Oznacza to, że każda ręka wyraża orzeczenie, które może mieć różne argumenty. Ręka niedominująca zachowuje informacje na pewien czas, gdy ręka dominująca miga. Zespół zauważył, że takie zatrzymywanie zachodzi zarówno w obrębie poszczególnych zdań, jak i pomiędzy zdaniami, co sugeruje, że występuje rytm ruchów rąk, który czasami obejmuje jednostki większe niż pojedyncze zdanie. Ponadto zespół projektu ON THE OTHER HAND odkrył ważne dowody potwierdzające, że ręka dominująca w określonym znaku lub zdaniu niekoniecznie jest preferowaną ręką osoby migającej. Badanie przeprowadzone na 92 osobach w ramach korpusu NGT wykazało, że osoby posługujące się językiem migowym są skłonne do odwracania roli każdej ręki. Chociaż może nie występować żaden powód komunikacyjny uzasadniający tę zmianę dominującej ręki, w przypadku większości osób takie odwrócenie służy głównie do wyrażania kontrastu na określonym poziomie gramatycznym. W wyniku prac projektowych powstały publikacje naukowe, a także duża baza danych adnotacji i powiązany podstawowy leksykon. Baza danych oraz leksykon są już wykorzystywane do nauczania. Zespół projektu ON THE OTHER HAND opracował również serię popularnych publikacji dla osób niesłyszących posługujących się językiem migowym (w języku migowym) oraz dla osób słyszących, które uczą się języka migowego. Publikacje te dotarły do szerokiej publiczności i pomogły w rozpowszechnieniu informacji o istnieniu zbiorów danych, które będą mogły zostać wykorzystane w celach niebadawczych.
Słowa kluczowe
Język migowy, funkcje językowe, ON THE OTHER HAND, Nederlandse Gebarentaal, dyskurs