Przyszłość monsunu
Monsun wschodnioazjatycki, czyli utrzymujące się przez kilka miesięcy gwałtowne wiatry, wywiera olbrzymi wpływ na ekologię, gospodarkę i kulturę całego regionu. Podejrzewa się, że zmiany klimatu będą miały wpływ na monsun, choć trudno jest w tej chwili przewidzieć ich charakter. Dzięki funduszom unijnym badacze z projektu EMIS (An intense summer monsoon in a cool world, climate and East Asian monsoon during interglacials with a special emphasis on the interglacials 500,000 years ago and before) zajęli się modelowaniem prawdopodobnych zmian. Badanie koncentrowało się na jednej konkretnej porze monsunowej, która miała miejsce podczas interglacjału MIS-13, tj. około 500 000 lat temu. Z perspektywy ostatniego miliona lat, było to jak dotąd najpotężniejsze tego typu zdarzenie, choć jego przebieg nie został do końca zbadany. Zespół podjął się wyjaśnienia cech interglacjału MIS-13 i poprzez porównanie tego zjawiska z innymi pomógł przewidzieć przyszłe zmiany. Wpływ monsunu w trakcie interglacjału MIS-13 był olbrzymi ze względu na silny kontrast termiczny między lądem a oceanem. Taka sytuacja była efektem kombinacji silnego promieniowania słonecznego z jednej strony i obecności pokrywy lodowej Eurazji z drugiej. Tropikalny basen ciepła na Pacyfiku spowodował zwiększenie ilości opadów w porze letniej u południowych wybrzeży Chin i ich zmniejszenie na północy kraju. Długi czas trwania interglacjału MIS-13 miał również wpływ na siłę monsunu. Naukowcy porównali system klimatyczny w trakcie MIS-13 z innymi okresami. Gazy cieplarniane zdominowały wówczas wpływ na roczną średnią temperaturę zarówno globalnie, jak i na południowych wyżynach. Jednak dominującą zmienną była energia słoneczna, która wpływała na opady monsunowe, temperaturę na dużych wysokościach na północy oraz lód morski. Zdarzenie zwane Mid-Brunhes Event (MBE) sprzed 430 000 lat i towarzyszące mu zmiany temperatur w głębi mórz mogą być kluczem do zrozumienia roli atmosferycznego dwutlenku węgla. Zespół ustalił, że MBE było raczej szeregiem osobnych reakcji na warunki dużego promieniowania słonecznego niż odrębnym zdarzeniem. Wydaje się, że zimy borealne oraz klimat na półkuli południowej również odegrały ważniejszą rolę w ocieplaniu się interglacjałów po okresie MBE niż przed nim. Porównanie dziewięciu interglacjałów wykazało dużą korelację pomiędzy MIS-11 i MIS-19 a MIS-1. Jednak warunki panujące podczas najcieplejszych interglacjałów, tj. MIS-5 i MIS-9, powinny być porównywane z tymi panującymi obecnie i prawdopodobnie w przyszłości z dużą ostrożnością. Prace realizowane w ramach projektu EMIS dotyczące zbadania monsunu w okresie interglacjału MIS-13 pomogły naukowcom w przewidywaniu zmian, jakie mogą wystąpić współcześnie i w przyszłości. Wnioski będą mogły wesprzeć działania łagodzące i przygotowawcze.
Słowa kluczowe
Monsun, zmiana klimatu, Azja wschodnia, EMIS, interglacjały, MIS-13
