Odtworzenie starożytnego Izraela
Historia biblijna jest źródłem, z którego europejscy badacze czerpią już od czasów oświecenia. W niektórych obszarach konwencjonalne badania dotarły jednak do granic swoich możliwości. Wiele pytań pozostawiono bez odpowiedzi, w tym w szczególności zagadnienia związane z czasami, pochodzeniem, życiem, umysłowością i tożsamością w starożytnym Izraelu w epoce żelaza. Z tych względów uczestnicy projektu RAIELSP (Reconstructing Ancient (biblical) Israel: The exact and life sciences perspective), finansowanego ze środków UE, postanowili połączyć badania archeologiczne w skali makro i mikro. Prace prowadzone były przez ponad 40 uczonych. Badania terenowe przeprowadzono na Cyprze oraz w Grecji i Izraelu. Wykorzystano w nich połączenie geoarcheologii, palinologii, petrografii, metalurgii i zooarcheologii. Kompleksowe datowanie izotopem węgla, obejmujące 12 warstw i 600 lat, pozwoliło na ustalenie szczegółowej chronologii. Zostanie ona wykorzystana w badaniach dotyczących Lewantu. Próbki pochodzące ze stanowisk greckich pozwoliły nie tylko na dokładne określenie chronologii wczesnej historii Grecji, ale także na powiązanie chronologii Grecji i Lewantu. Część analiz ujawniła też kryzys klimatyczny, który miał miejsce na przełomie późnej epoki brązu i epoki żelaza. Jest wysoce prawdopodobne, że kryzys ten odegrał istotną rolę w upadku systemu późnej epoki brązu. Wyniki tych badań zostały opisane w ponad 50 artykułach naukowych, a także w światowych mediach.
Słowa kluczowe
Starożytny Izrael, historia biblijna, epoka żelaza, archeologia, RAIELSP, Lewant, późna epoka brązu
